Η Γώγου στην μουσική

Στις 3 Οκτωβρίου του 1993 η οργισμένη κραυγή της Κατερίνας Γώγου σιωπά. Η ποιήτρια αυτοκτονεί με χάπια και αλκοόλ, αφήνοντας όμως μια μεγάλη, ξεχωριστή κληρονομιά στις επόμενες γενιές και στους νεότερους καλλιτέχνες. Με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από το θάνατό της, θυμόμαστε έξι μελοποιημένα ποιήματά της.

«Προκάλεσα με πάθος τη ζωή.
Ασέβησα δυο φορές γιατί τους ήξερα τους Νόμους.»

Για την Κατερίνα Γώγου πολλά έχουν γραφτεί. Λίγα όμως μπορούν να δώσουν μια ολοκληρωμένη εικόνα αυτή της ασυμβίβαστης ύπαρξης. Μόνο μέσα από την οργισμένη ποίηση της, τα γαμώτο, την πίκρα και την αγανάκτηση των γραπτών της, μπορεί κανείς να ανακαλύψει κάποια κομμάτια της ψυχής αυτής της μεγάλης ποιήτριας.

Η Λαζάρου στο «Ξύλο βγήκε απ’ τον Παράδεισο» ή η Κλειώ στο «Νόμος 4000», το τρισχαριτωμένο κορίτσι του ελληνικού κινηματογράφου που όλοι θυμούνται κάπου δίπλα στις μεγάλες τότε πρωταγωνίστριες, ήταν τελικά μια πολυσχιδής και αντιφατική προσωπικότητα, μια οργισμένη και ταυτόχρονα γεμάτη ευαισθησία και ελπίδα ψυχή. Μια ποιήτρια που έγραφε ωμά αυτό που πίστευε και έβλεπε, που δεν μασούσε τα λόγια της, που παρατηρούσε την σαπισμένη κοινωνία στην οποία δεν χωρούσε όπως και ο Παύλος Σιδηρόπουλος και ο Νικόλας Άσιμος.

Γεννημένη το 1940 στην Αθήνα, η Κατερίνα Γώγου από τα 5 της παίζει σε παραστάσεις και ταινίες. Σπουδάζει στην σχολή του Τάκη Μουζενίδη και στην σχολή χορού Πράτσικα, Ζουρούδη και Βαρούτη, και παίζει δεύτερους ρόλους σε δεκάδες ταινίες, κυρίως της Φίνος Φιλμ. Την δεκαετία του 1970 κάνει πολύ θέατρο και το 1979 αφοσιώνεται αποκλειστικά στην ποίηση, ενώ πρωταγωνιστεί σε τρεις ταινίες («Το βαρύ πεπόνι», «Παραγγελιά», «Όστρια, το τέλος του παιχνιδιού») αυτή την φορά σε ρόλους κοντά στην ιδιοσυγκρασία της. Το 1978 εκδίδει την πρώτη της ποιητική συλλογή, «Τρία Κλικ Αριστερά». Ακολουθούν οι συλλογές «Ιδιώνυμο» (Καστανιώτης, 1980), «Το ξύλινο παλτό» (Καστανιώτης, 1982), «Απόντες» (Καστανιώτης, 1986), «Ο μήνας των παγωμένων σταφυλιών» (Καστανιώτης, 1988), «Νόστος» (Λιβάνης,1990).

Στις 3 Οκτωβρίου του 1993 η οργισμένη της κραυγή σιωπά. Η Γώγου αυτοκτονεί με χάπια και αλκοόλ, αφήνοντας όμως μια μεγάλη, ξεχωριστή κληρονομιά στις επόμενες γενιές και στους νεότερους καλλιτέχνες.

Τα ποιήματα της έχουν μελοποιηθεί αρκετές φορές από διάφορους καλλιτέχνες. Το thefrog.gr διάλεξε 6 από αυτά, με αφορμή τα 20 χρόνια από τον θάνατό της.

Άσπρη είναι

Θέλοντας να υπερασπιστεί την ιδεολογία της, η Γώγου γράφει αυτό το ποίημα το 1982. Την πρώτη μελοποίηση έκανε ο Κώστας Αθυρίδης που το τραγούδησε με το συγκρότημα Gaia. Πρόσφατα, για το ντοκιμαντέρ «Για την αποκατάσταση του Μαύρου», μελοποιήθηκε και τραγουδήθηκε επιτυχημένα και από τον Λόλεκ.

Οι εποχές θα με σκεπάσουν

Όταν η φωνή της Μαρίζας Κωχ συναντάει την ποίηση της Γώγου το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά είναι υπέροχο. Η Κωχ μελοποίησε και τραγούδησε την μεγάλη ποιήτρια για το ντοκιμαντέρ «Για την αποκατάσταση του Μαύρου».

Θα ‘ρθει καιρός

Η πρώτη ερμηνεία έγινε από την ίδια την Γώγου. Το ποίημα-τραγούδι είναι μια κραυγή οργής για την τότε κοινωνία – μια κοινωνία που δεν άλλαξε με τα χρόνια, μια κοινωνία την οποία στηλιτεύει σκληρά αφήνοντας όμως στο τέλος μια ελπίδα ότι θα καλυτερέψουν τα πράγματα. Χρόνια μετά το μελοποίησε ο Γιώργος Μάρτος. Το τραγούδι περιέχεται στο δίσκο: Πάνω κάτω η Πατησίων – Οι όψεις της μοναξιάς στην Κατερίνα Γώγου και 20 μελοποιημένα ποιήματά της.

Η ζωή μας είναι σουγιαδιές

Στον ίδιο δίσκο, το “Η ζωή μας είναι σουγιαδιές” ερμηνεύτηκε από την Ρίτα Αντωνοπούλου και μελοποιήθηκε από τον Μάριο Στρόφαλη.

Α ρε σύντροφε

Από τα πιο καταιγιστικά πολιτικοκοινωνικά ποιήματα της Γώγου, είναι το «Α ρε σύντροφε» που τραγούδησε με την απίστευτη φωνή της η Μάρθα Φριντζήλα.

Εμένα οι φίλοι μου

Τον Ιούνιο του 1998 οι Magic De Spell κυκλοφορούν τον δίσκο Τραμπάλα Στις Ταράτσες Ετοιμόρροπων Σπιτιών, που περιέχει το ποίημα “Εμένα Οι Φίλοι Μου” από το βιβλίο 3 Κλικ Αριστερά. Το τραγούδι, που ερμηνεύει ο Κώστας Βούλγαρης μετά την αποχώρηση του Ηλία Ασλάνογλου, αγαπιέται αμέσως από το κοινό.