Κινέζικες Παρατράπεζες – Φόβος Στις Αγορές

Το παρατραπεζικό σύστημα της Κίνας απειλεί την εύθραυστη ανάπτυξη της χώρας – αν όχι και την παγκόσμια οικονομία.

Τους τελευταίους μήνες πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά με την πρωταθλήτρια της ανάπτυξης. Μικρές χρεοκοπίες που συμβαίνουν για πρώτη φορά, πτώση του ρυθμού ανάπτυξης, πτώση της παραγωγής, πτώση των εξαγωγών, ενδείξεις αποπληθωρισμού, δυναμικές παρεμβάσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Κίνας, φόβοι για κατάρρευση της φούσκας των ακινήτων, συνθέτουν τον ιμπρεσιονιστικό πίνακα της ανησυχίας για την οικονομία της Κίνας.

Κυρίαρχο στον χορό αυτό της ανησυχίας είναι το σύστημα σκιώδους Τραπεζικής που καλλίτερα αποδίδεται στα Ελληνικά ως Παρατραπεζικό Σύστημα. Αυτό συνίσταται στην εκτέλεση τραπεζικών στην ουσία πράξεων εκτός του Εμπορικού Τραπεζικού Συστήματος και χωρίς τις εγγυήσεις που αυτό παρέχει, από ενότητες που συνήθως λέγονται Trust και οι οποίες ενώ δεν έχουν άδεια να δέχονται καταθέσεις, μπορούν να συλλέγουν κεφάλαια από κεφαλαιούχους και κοινούς αποταμιευτές για την χρηματοδότηση συγκεκριμένων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών όπως το χτίσιμο ενός ξενοδοχείου, η έναρξη ενός ορυχείου, η χρηματοδότηση ενός εργοστασίου κλπ.

Αυτό γίνεται στην ουσία χωρίς τραπεζική αποτίμηση του κινδύνου και δημιουργία προβλέψεων, κάτω και εκτός του Ραντάρ της Ρυθμιστικής Αρχής.

Τα όρια του σκιώδους τραπεζικού συστήματος μεταξύ ορθής Τραπεζικής και τοκογλυφίας ή καζίνου είναι ασαφή. Ο κύριος όμως κίνδυνος προέρχεται από το μέγεθος της Σκιώδους Τραπεζικής.

Το μέγεθος εκτιμάται ότι φτάνει πλέον τα 7 τρισεκατομμύρια δολάρια, περίπου δηλαδή με το 75% του κινεζικού ΑΕΠ.

Ο δεύτερος κίνδυνος προέρχεται από το γεγονός ότι οι επενδύσεις σκιώδους τραπεζικής είναι υψηλού ρίσκου, χαμηλού ελέγχου και χωρίς την προστασία των προβλέψεων. Και έτσι μπορούν να κατευθυνθούν και σε τοξικά προϊόντα όπως αυτά του Αμερικανικού τομέα Επενδυτικής Τραπεζικής το 2008 που δημιούργησαν τη φούσκα των ακινήτων και την κατάρρευση ολόκληρου του Τραπεζικού Συστήματος.

Ο τρίτος κίνδυνος είναι ότι αυξάνουν δυσανάλογα και ανεξέλεγκτα την συνολική διαθέσιμη πίστωση. Οι κινεζικές Τράπεζες μπορούν να δανείσουν μέχρι το 80% των καταθέσεων τους. Τα παρατραπεζικά trust δεν έχουν τέτοιους περιορισμούς, μπορούν μάλιστα να προβούν σε υπερδανεισμό επιχειρήσεων, κάτι που πλησιάζει τη λογική των Πυραμίδων.

Η πρόσφατη χρηματιστηριακή κρίση στην Κίνα και την Ασία, η κατάρρευση σε μια μέρα της τιμής του σιδηρομεταλλεύματος και η δραματική πτώση της τιμής των μετοχών των μεγάλων Κινεζικών Τραπεζών, έκαναν αρκετούς να φοβούνται ότι φαινόμενα αντίστοιχα της Lehman Brothers του 2008 είναι στον ορίζοντα.

Η σκιώδης Τραπεζική εξατμίστηκε σε ένα μήνα. Από τα 160 δις δολάρια τον περασμένο Ιανουάριο που έκανε τζίρο σε νέα δάνεια πήγε στο μηδέν τον Φεβρουάριο

Αυτά όλα θέτουν βέβαια το ερώτημα του το θα συμβεί με τον υπάρχοντα δανεισμό του Παρατραπεζικού Συστήματος, που είναι 7 τρισεκατομμύρια δολάρια, επενδεδυμένα σε προϊόντα υψηλού ρίσκου ή ακόμη και σε δυνητικές φούσκες όταν αυτά πάψουν να ανανεώνονται.

Ταυτόχρονα διαπιστώνεται μια ισχυρή αύξηση της λαθραίας εξαγωγής συναλλάγματος που γίνεται με την ανοχή της Κυβέρνησης κυρίως μέσω της ημιανεξάρτητης περιοχής του Μακάο. Τα χρήματα αυτά πριν επενδύονταν στον Παρατραπεζικό τομέα.

Το οικονομικό πρόβλημα της Κίνας είναι σαφές: ανάπτυξη δια υπερβολικών επενδύσεων μέσω υπερβολικού δανεισμού. Στην εποχή μας μόνο η Ισπανία και η Ιρλανδία είχαν ρυθμό αύξησης του Χρέους μεγαλύτερο από την Κίνα και είδαμε πού κατέληξαν. Συγκεκριμένα ο ιδιωτικός δανεισμός στην Κίνα από 115% του ΑΕΠ το 2007 ανέβηκε στο 193% του ΑΕΠ το 2013. Αυτή η αύξηση δεν είναι πλέον παραγωγική. Ενώ το 2005 και πριν 1 Γουάν επένδυσης δημιουργούσε 1 Γουάν αύξηση του ΑΕΠ, τώρα χρειάζονται 4 Γουάν επένδυσης για να αυξήσουν κατά 1 Γουάν το ΑΕΠ.

Το ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι το ένα τρίτο όλου του νέου δανεισμού χρησιμοποιείται για την εξυπηρέτηση υπαρχουσών δανειακών υποχρεώσεων και το χειρότερο είναι ότι οι ετήσιοι τόκοι του Χρέους ισοδυναμούν πλέον με το 17% του ΑΕΠ.

Μια Οικονομία δεν μπορεί να παραμείνει υγιής με αυτούς τους όρους.

Η ανάπτυξη στην Κίνα θα πέσει από 7,7% του ΑΕΠ που είναι σήμερα στο 5% που είναι η διαχειρίσιμη περίπτωση ή στο 4% και κάτω που είναι η καταστροφική περίπτωση.

Σημειώνεται ότι τα αποθέματα της Κίνας σε χρυσό είναι περίπου ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, το 10% του ΑΕΠ της και μόλις διπλάσια από αυτά της Τουρκίας.

Το ερώτημα είναι αν συνέπεια της περιστολής της Πίστωσης, όταν μάλιστα και οι κλασσικές Τράπεζες βλέπουν να αυξάνει ο αριθμός των μη εξυπηρετουμένων δανείων, θα οδηγήσει την Κινέζικη Οικονομία σε ύφεση ή σε κατάρρευση.

Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να γίνει πρόβλεψη της εξέλιξης, αν δηλαδή η Οικονομία θα προσγειωθεί ομαλά ή αν το σοκ θα ακουστεί μέχρι την Γουόλ Στριτ.

Η ανησυχία εύλογα υποστηρίζεται από το γεγονός ότι η αύξηση της παγκόσμιας πίστωσης τα τελευταία χρόνια, που είναι 30 τρισεκατομμύρια Ευρώ, οφείλεται κατά το ήμισυ στην Κίνα

Πόσο σοφά και ικανά οι Κινεζικές αρχές θα διαχειριστούν την ανάγκη συρρίκνωσης της πίστωσης στη χώρα τους, είναι αυτό που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την παγκόσμια οικονομική υγεία. Τα τραπεζικά δάνεια έχουν εμπράγματες ασφάλειες, τα παρατραπεζικά δεν έχουν.

Τελικά ο κίνδυνος είναι ο κλασσικός οικονομικός κίνδυνος: Κατάρρευση επενδυτικής φούσκας που οδηγεί σε οικονομική ύφεση, που έχει σαν συνέπεια χρεοκοπίες. Κάποιες είναι βέβαιο ότι θα γίνουν. Πόσες μπορεί να αντέξει το ήδη εύθραυστο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα είναι το ερώτημα.

Κάσσανδρος

* Περισσότερα άρθρα στο www.kassandros.gr