Κουραφέλκυθρος: «Ο κόσμος αγαπάει το τυπωμένο κόμικ- δεν μπορείς να πάρεις δώρο σε έναν φίλο σου ένα link»

Ο Αντώνης Βαβαγιάννης, a.k.a Κουραφέλκυθρος είναι από τους εξαιρετικά ταλαντούχους και πολυσχιδείς  ανθρώπους που χαίρεσαι να γνωρίζεις. Ως μουσικός και κωμικογράφος, μας χαρίζει ταυτόχρονα συγκίνηση με το πιάνο του (ως μέλος των Empty Frame) και γέλιο με τα σκίτσα του.

Παρόλο που ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του πρώτα μουσικό κι έπειτα οτιδήποτε άλλο, ο Βάτραχος αυτή φορά τον «ανακρίνει» για τα Κουραφέλκυθρα, το χιούμορ και την έμπνευση, την κουλτούρα των comics στην Ελλάδα και την αυτο-λογοκρισία.

Ο Αντώνης ζωγραφίζει από τότε που θυμάται τον εαυτό του:  «Δεν ξέρω τι είναι αυτό που με πρωτοτράβηξε εκεί. Ίσως ότι είναι ένας από τους πιο απλούς και παλιούς τρόπους να διηγηθείς μια ιστορία. Μην ξεχνάμε ότι το κόμικ ξεκίνησε από την εποχή των σπηλαιανθρώπων – και αν κρίνει κανείς από τα σχέδιά μου, δεν έχει εξελιχθεί και πολύ».

Τα σκίτσα του Αντώνη είναι πραγματικά ξεκαρδιστικά – κάθε σειρά με το δικό της τρόπο και για τους δικούς της λόγους. Σε κάποια από αυτά βρίσκουμε τον εαυτό μας, σε άλλα τον μικρόκοσμό μας και φυσικά σε άλλα δεχόμαστε την κωμικοτραγική φύση της κοινωνίας και της ιστορίας μας. Το θέμα όμως που βρίσκεται στην κορυφή για τον Αντώνη είναι ένα: «Πάντα με τραβούσε ως θέμα σάτιρας η θρησκεία, όλος αυτός ο παραλογισμός που σχετίζεται με αυτή και πώς ολόκληρες ζωές περιστρέφονται (και συχνά χάνονται) γύρω από κάτι που, αν το δεις από απόσταση, είναι τόσο αστείο. Παρά το άφθονο υλικό που μου χαρίζει, θα προτιμούσα να μην παίζει, ακόμα και σήμερα, τόσο κεντρικό ρόλο».

Κάντε κλικ στην εικόνα για μεγαλύτερη ανάλυση

Διαβάζοντας τα σκίτσα του Αντώνη, με τόση ζωντάνια στο χρώμα και έμφαση σε ήχους και κινήσεις, σκέφτηκα πόσο επιτυχημένα θα ήταν πιο extended και animated. Αμέσως αναλογίστηκα πόσο απότομα ξεχάσαμε σειρές animation που έκαναν πριν από μερικά χρόνια την εμφάνισή τους στην ελληνική τηλεόραση: «Δεν μου έκανε κάποια εντύπωση. Το κοινό στην Ελλάδα, κι ειδικά αυτό που βλέπει τηλεόραση, ακόμα θεωρεί τα κόμικ “μικυμάου” και το animation “παιδικό”. Νομίζω ένα τέτοιο εγχείρημα θα είχε καλύτερη τύχη στο internet». Η αρχική σκέψη ωστόσο δεν έχει περάσει μόνο από το δικό μου το μυαλό: «Είχα έρθει και εγώ σε επαφή με κάποιους animators που ενδιαφέρονταν να κάνουν κάτι με τα Κουραφέλκυθρα, αλλά δυστυχώς είναι κάτι πολύ χρονοβόρο που δύσκολα το αναλαμβάνει κάποιος όταν δεν υπάρχει η σιγουριά ότι μπορεί κάπως να ανταμειφθεί από αυτό. Ακόμα όμως διατηρώ τις ελπίδες μου ότι μπορεί να δούμε κάτι τέτοιο στο μέλλον!». Η αλήθεια είναι ότι αυτό θα είχε πολύ ενδιαφέρον – και σίγουρα πολύ γέλιο.

Για την ώρα ωστόσο απολαμβάνουμε τα Κουραφέλκυθρα διαδικτυακά κάθε Δευτέρα και Πέμπτη στο site του SoComic.gr της ΙΟΝ, αλλά και σε περιοδικές εκδόσεις, όπως αυτή που θα κυκλοφορήσει στο φετινό Comicdom Con, με strips της χρονιάς που πέρασε, ενώ για όσους θέλουν να γνωρίσουν και άλλα comics του Αντώνη, μπορούν να παρακολουθούν και τις εκδόσεις των «Προτελευταίων» – ένα κόμικ που φτιάχνει μαζί με τον «συνάδελφο» Θανάση Πετρόπουλο,  το δεύτερο τεύχος του οποίου κυκλοφόρησε το Σεπτέμβρη.

Με τα ετήσια Comicdom Con, τα comic bazaars και άλλες εκδηλώσεις, το κοινό των comics παραμένει ουσιαστικά ζωντανό και δραστήριο στην Ελλάδα – ακόμα κι αν δεν το «φωνάζει» – διατηρώντας ακόμη στοιχεία της κουλτούρας αυτής, όπως το μεράκι που χαρακτηρίζει τους συλλέκτες παλιών και νέων τευχών: «Το κόμικ απέχει πολύ από το να μην είναι underground στην Ελλάδα. Είναι αλήθεια ότι πλέον έχουν πληθύνει και οι εκδόσεις και τα webcomics, αλλά όλα τα κόμιξ που βγαίνουν σε έναν χρόνο στην Ελλάδα δεν πουλάνε όσο πουλάει ένα βιβλίο της Χρυσιήδας Δημουλίδου σε έναν μήνα». Παρόλο που τα λόγια του Αντώνη κρύβουν μεγάλη αλήθεια, δε θα μπορούσε να αρνηθεί κανείς ότι το Διαδίκτυο και τα comic fan pages έχουν ενισχύσει τη δημοτικότητα της εν λόγω κουλτούρας: «Το διαδίκτυο έχει αλλάξει πολύ τα πράγματα, αλλά ο κόσμος ακόμα αγαπάει το τυπωμένο κόμικ – κυρίως γιατί δεν μπορείς να πάρεις δώρο σε έναν φίλο σου ένα link».

Βλέποντας το σκίτσο του με τον εμμονικό Ιωάννη Καποδίστρια σε ρόλο ταμία αλυσίδας καταστημάτων fast food, αναρωτήθηκα πόσο επικό θα ήταν να χρησιμοποιούσαμε – γιατί όχι και τέτοια – σκίτσα για εκπαιδευτικούς σκοπούς: «Ως δάσκαλος χρησιμοποιώ αρκετά συχνά το κόμικ, ιδιαίτερα στο μάθημα της ιστορίας, τόσο ως έναν διασκεδαστικό τρόπο να διδάξεις την ιστορία, αλλά κυρίως σαν μια πολύ ωραία δημιουργική δραστηριότητα που εμπλέκει τους μαθητές. Είναι απίστευτα δυνατό εργαλείο».

«Μια χρονιά, μια μαθήτριά μου έφτιαξε ένα κόμικ όπου μια σάρισα καρφωνόταν στο μάτι ενός μακεδόνα στρατιώτη σε μια στρατιωτική άσκηση. Μετά τον επισκεπτόταν ο Φίλιππος ο Β’ να του πει ότι δεν πειράζει γιατί τώρα ταιριάζαν επειδή και οι δύο είχαν ένα μάτι. Στο τελευταίο καρέ ο στρατιώτης, με το εξάμετρο δόρυ ακόμα καρφωμένο στο μάτι του φωνάζει “γιούπιιιιι!”. Εκεί άρχισα να ανησυχώ για την επιρροή που ασκώ στους μαθητές μου».

Πέρα από τον Ιωάννη Καποδίστρια, στις σουρεάλ ιστορίες των Κουραφέλκυθρων παρελαύνουν και άλλες εξέχουσες ιστορικές προσωπικότητες, όπως ο Βαν Γκογκ, και άλλες άσημες, όπως η Ζωζεφίνα – σύγχρονες διάσημες προσωπικότητες ωστόσο δε θα δεις εύκολα: «Είναι συνειδητή επιλογή από την αρχή που ξεκίνησε το κόμικ. Ένας από τους κανόνες που είχα βάλει στον εαυτό μου είναι ότι απαγορεύεται η επικαιρότητα. Ιδανικά θα ήθελα όταν κάνω ένα στριπ, να είναι το ίδιο αστείο και μετά από 10 ή 20 χρόνια – καθόλου δηλαδή».

Ό,τι κι αν λέει ο ίδιος, όταν συστήνω τον Αντώνη ως έναν ταλαντούχο κωμικογράφο, το εννοώ. Παρά την συχνότητα των δημοσιεύσεών του, είναι πάντα απολαυστικός με έναν όχι μόνο αστείο τρόπο, αλλά και ευφυή. Τον ρώτησα ευθέως λοιπόν: «Έχεις νιώσει ποτέ οτι η τακτική συγγραφή “στραγγίζει” την έμπνευσή σου;». «Αυτή είναι μια ανησυχία μόνιμη» απαντά. «Είμαι ανασφαλής και απαισιόδοξος εκ φύσεως, οπότε, από την πρώτη βδομάδα που έκανα το κόμικ, πίστευα ότι όπου να’ναι τελειώνει η έμπνευσή μου και δεν θα μπορώ να σκεφτώ τίποτα. Τώρα, σχεδόν 10 χρόνια μετά ακόμα νομίζω ότι τώρα όπου να’ ναι με περιμένει στη γωνία ο εφιάλτης της λευκής σελίδας!»

«Συνήθως οι ιδέες μου έρχονται σε άσχετες στιγμές. Επίσης φροντίζω να κάνω παρέα με ανθρώπους με καλό χιούμορ έτσι ώστε να μπορώ να τους κλέβω ασύστολα» συμπληρώνει, ενώ εγώ περνάω μια από τις πιο διασκεδαστικές συνεντεύξεις ever. «Υπάρχουν όμως και φορές που απλά πιέζει ο χρόνος και πρέπει να βρω κάτι, οπότε κάθομαι κάτω και ελπίζω να μου’ ρθει κάποια έμπνευση. Μέχρι τώρα έχει λειτουργήσει, αλλά πόσο θα κρατήσει αυτό; Μια βδομάδα ακόμα το πολύ!».

Ενώ παρακολουθείτε ανελλιπώς τα posts στο Facebook page και κάθε Δευτέρα και Πέμπτη συντονίζεστε στο SoComic.gr της ΙΟΝ, εκδόσεις των Κουραφέλκυθρων και των Προτελευταίων μπορείτε να τα βρείτε στο site της Jemma Press, αλλά και σε όλα τα κεντρικά βιβλιοπωλεία.

ΥΓ. Παίχτε πανκ!

ΥΓ2. Πάντα ήθελα να κλείσω έτσι μια συνέντευξη με τον Αντώνη Βαβαγιάννη.