«Μακριά από την αυλή μας»: καταυλισμοί, όπως χωματερές;

Σε υψόμετρο 750 μέτρων, χωρίς ηλεκτρικό και νερό, βρίσκεται η περιοχή που προτείνεται για μετεγκατάσταση των Ρομά του Χαλανδρίου. «Ανθρώπινη» και «πολύ εντάξει» τη χαρακτήρισε η Σοφία Βούλτεψη.

Πρόκειται περιοχή στο Όρος Πατέρα στα Μέγαρα, σε απόσταση 8 χιλιομέτρων από τα πλησιέστερα σπίτια και 12 χιλιομέτρων από την πλησιέστερη κεντρική διασταύρωση. Προφανώς, πέρα από την παροχή ρεύματος και νερού, καμία πρόβλεψη δεν έχει γίνει και για το πού θα φοιτήσουν τα περίπου 50 παιδιά που μέχρι τώρα πήγαιναν σε σχολεία του Χαλανδρίου.

Όμως για την κυβέρνηση αυτές οι συνθήκες διαβίωσης είναι «ανθρώπινες». Όπως είπε η Σοφία Βούλτεψη, οι κάτοικοι γύρω από τον υπάρχοντα καταυλισμό ενοχλούνται από τον «θόρυβο που γίνεται κάθε βράδυ» και «η ανομία πρέπει να τερματιστεί». Η κυβερνητική εκπρόσωπος κάλεσε μάλιστα το δήμαρχο της περιοχής να μην εμπλέκεται (!) στην υπόθεση. Το μόνο όμως που ζητούσε ο δήμαρχος Χαλανδρίου Σίμος Ρούσσος ήταν «η αναβολή των εργασιών κατεδάφισης του καταυλισμού ώστε να καταστεί δυνατή με επάρκεια χρόνου η εξεύρεση λύσης από τους αρμόδιους φορείς, λύσης ομόφωνης με την ελληνική και διεθνή νομοθεσία για την ευπαθή ομάδα των Ρομά και τις αρχές του Κράτους Δικαίου».

Ο προσωρινός συμβιβασμός που επιτεύχθηκε -και προβλέπει αναστολή της μετεγκατάστασης και κατεδάφιση μόνο των 12 ακατοίκητων (σε σύνολο 67) κτισμάτων του καταυλισμού- προσφέρει μια ευκαιρία να αναζητηθεί μία πραγματικά βιώσιμη λύση για τους Ρομά του Χαλανδρίου.

Η κυβέρνηση, βέβαια, που θα προτιμούσε να είχε ήδη εξοβελίσει το «πρόβλημα» στα ορεινά των Μεγάρων, επικαλείται τη νομιμότητα: πράγματι, τα οικόπεδα όπου κατοικούν οι Ρομά δεν τους ανήκουν και οι ιδιοκτήτες τους δίκαια αντιδρούν. Ορισμένες από τις 80 οικογένειες του καταυλισμού, όμως, ζουν στην περιοχή εδώ και 40 χρόνια. Είναι ρεαλιστική λύση να προτείνεται η μετεγκατάστασή τους σε μια περιοχή χιλιόμετρα μακριά από τον κοντινότερο οικισμό;

Όχι, αλλά η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται τόσο για τους ιδιοκτήτες των οικοπέδων, ούτε βέβαια για τους Ρομά, όσο για την υποτιθέμενη «πλειοψηφία» που πάσχει από το σύνδρομο “Not In My Back Yard” («Όχι στην πίσω αυλή μου» κυριολεκτικά, «Μακριά από την αυλή μου κι ας είναι όπου θέλει», σε πιο ελεύθερη μετάφραση): οποιαδήποτε υποδομή θεωρείται επιβλαβής για τους κατοίκους μιας περιοχής είναι ανεπιθύμητη – «να γίνει, να υπάρχει, αλλά γιατί εδώ;».

Το NIMBY το παρατηρούμε χρόνια στην Ελλάδα – ποια περιοχή, για παράδειγμα, υποδέχτηκε με ανοιχτές αγκάλες τους ΧΥΤΑ; Μόνο που οι Ρομά δεν είναι σκουπίδια και οι καταυλισμοί τους δεν είναι χωματερές. Είναι άνθρωποι, και για ανθρώπους δεν δικαιούμαστε να λέμε «μακριά από την αυλή μας». Η νομιμότητα πρέπει να γίνεται σεβαστή, αλλά δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως επιχείρημα για να επιδιώκεται ακόμη μεγαλύτερη απομόνωση μιας ολόκληρης κοινωνικής ομάδας.