Μιχάλης Τσαντίλας: «Ήθελα να διευρύνω το τι μπορεί να περιμένει κανείς από μένα»

Ο Μιχάλης Τσαντίλας είναι από τους ανθρώπους με τους οποίους μπορείς να κάνεις μια πολύωρη και ουσιαστική συζήτηση για τη μουσική, από μέσα προς τα έξω και αντίστροφα, χωρίς να κοιτάς καν το ρολόι σου. Μια τέτοια κουβέντα είχε και με το Βάτραχο, με αφορμή το νέο του EP «What you see is just a lie» που κυκλοφόρησε την προηγούμενη βδομάδα.

Από μικρός ήταν μέσα στη μουσική, με σπουδές στο κλασικό πιάνο, μέχρι που έφτιαξε ένα rock συγκρότημα και αποφάσισε πως δε θέλει πια τα ωδεία. Μετά το πτυχίο του ως Ηλεκτρονικός Μηχανικός στο ΤΕΙ Χανίων και την είσοδό του στη σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών του ΕΜΠ, στη ζωή του Μιχάλη μπήκε, εκτός από τη μουσική που υπήρχε πάντα, και η μουσική δημοσιογραφία. Όσον αφορά στο πώς συνδυάστηκαν οι σπουδές με τη μουσική, κάτι τέτοιο δε συνέβη ακριβώς έτσι: «Όταν πέρασα στην Ηλεκτρονική, δεν ήξερα καν περί τίνος πρόκειται. Σαν αντικείμενο έχει σχέση με τη μουσική, καθώς η μουσική σήμερα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την τεχνολογία. Σίγουρα οι γνώσεις αυτές με έχουν βοηθήσει να κατανοώ κάποια πράγματα».

Μιλώντας για το νέο του EP, εκμυστηρεύτηκε πως η ηλικία των τραγουδιών είναι πάνω από 10 χρόνων, καθώς τα έγραφε όταν ακόμα ήταν φοιτητής: «Βλέπω ότι αυτά τα τραγούδια τα έχει γράψει ένας άνθρωπος λίγο μετά την εφηβεία, λίγο αφελής και ρομαντικός. Παρόλα αυτά μου αρέσουν, δε λέω ότι δεν αναγνωρίζω τον εαυτό μου μέσα σε αυτά». Ενώ υπάρχει ακόμα μπόλικο υλικό από εκείνη την εποχή, αυτό δεν τον σταματά από το να γράφει νέα κομμάτια, αν και με μικρότερη ταχύτητα: «Το παλιό υλικό σε καταπιέζει. Από την άλλη πλευρά θεωρώ ότι η δημιουργία είναι στοιχείο του νέου ανθρώπου. Όσο πιο νέος είσαι, τόσο πιο ελεύθερος είσαι από επιρροές. Όσο μεγαλώνεις, σκέφτεσαι συνεχώς πως το ένα θυμίζει το άλλο ή τα παρατάς πιο εύκολα, κι έτσι καταλήγεις να μη γράφεις τίποτα».

Ενώ στιχουργικά το υλικό ανήκει στην εφηβική περίοδο, δε συμβαίνει το ίδιο με τις ενορχηστρώσεις, τις οποίες επιμελείται ο Χρήστος Χριστοδούλου: «Στον πρώτο δίσκο ο Κώστας Παρίσης, ο οποίος τις επιμελήθηκε, έμεινε αρκετά κοντά στα demo, χωρίς να θέλω να πω ότι είναι ταυτόσημα. Αυτή τη φορά, αυτό που ακούμε στο “What you see is just a lie” δεν υπήρχε πουθενά τότε. Στο Χρήστο πήγα απλά “φωνή-κιθάρα” ή “φωνή-πιάνο” και το στήσαμε από το μηδέν».

Πέρα από το πολύ προσωπικό και καλαίσθητο artwork, το οποίο αποτελείται κυρίως από φωτογραφίες της συζύγου του, ο τίτλος του EP σε ταρακουνάει και σε προδιαθέτει για ένα είδος αποκάλυψης. Σχετικά με αυτόν ο Μιχάλης Τσαντίλας παραδέχεται πως πάντα οι τίτλοι ήταν το δύσκολο κομμάτι για εκείνον: «Πάντα μου είναι πολύ δύσκολο να βρω τίτλο και πάντα ψάχνω μέσα στους στίχους των τραγουδιών να απομονώσω μια φράση που να συμπυκνώνει το κλίμα του δίσκου. Πήγα, λοιπόν, στο τελευταίο κομμάτι, “Darkness Coming”, που είναι και το αγαπημένο μου, και διάλεξα το στίχο “What I see is just a lie”. Ύστερα ο Χρήστος πρότεινε να αλλάξουμε το “I” σε “you”, το οποίο κλείνει το μάτι στον ακροατή». Όσον αφορά πάντως την άποψη του για το αν όντως όσα μας περιτριγυρίζουν είναι ένα ψέμα, εκείνος δεν νομίζει απλά κάτι τέτοιο, αλλά είναι απόλυτα σίγουρος.

Ενώ στην πρώτη του δισκογραφική δουλειά, «Σκιά στο μυαλό», γνωρίσαμε το Μιχάλη κινούμενο σε pop/rock συνθέσεις και κατά κύριο λόγο σε ελληνικό στίχο, στο νέο EP ξανασυστήνεται μέσα από περισσότερο ηλεκτρονικούς ήχους και αμιγώς αγγλικό στίχο. «Έγραφα πάντα αγγλικά τραγούδια. Γι’ αυτό συμπεριέλαβα δυο στον πρώτο δίσκο, αν και με συμβούλευαν να μην το κάνω. Δε μου αρέσει να κάθομαι στα αυγά μου. Ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό, να ανοίξω την παλέτα, να διευρύνω το τι μπορεί να περιμένει κανείς από μένα».

Εκτός από μουσικός, ο Μιχάλης Τσαντίλας είναι και εξαιρετικά ενεργή πένα της μουσικής δημοσιογραφίας. Όταν δημιουργεί, άραγε, ενεργοποιείται η κριτική του δημοσιογράφου; Όταν, από την άλλη πλευρά, γράφει, καραδοκεί ο καλλιτέχνης στο μυαλό του; «Δε γίνεται να μην το κάνω τώρα, αν και πολλά τραγούδια γράφτηκαν, όπως είπα, πολύ πριν γίνω δημοσιογράφος. Τότε υπήρχε σίγουρα μια αθωότητα. Πλέον σκέφτομαι ως δημοσιογράφος καμιά φορά όταν γράφω μουσική. Αυτό δεν είναι καλό όμως και δεν είναι εύκολο να το αποβάλω. Από την άλλη πλευρά, ως κριτικός, μπαίνω στη θέση του καλλιτέχνη, αν και πάλι δε θα έπρεπε να το κάνω. Δε μπαίνω όμως με το ρόλο του σύμβουλου. Ένας κριτικός δε θα έπρεπε να το κάνει ποτέ αυτό κατά τη γνώμη μου. Παρόλα αυτά μπαίνω στη θέση του με τη γνώση ότι αυτός ο άνθρωπος εκτίθεται και θα πρέπει να τον σέβεσαι».

Τασσόμενος συνεπώς στη σχολή υπέρ της κριτικής στην Τέχνη προσθέτει: «Πρέπει να υπάρχει κριτική. Πολύς κόσμος διαφωνεί με αυτό, κυρίως οι ίδιοι οι καλλιτέχνες. Παρόλα αυτά και ο ίδιος ο καλλιτέχνης είναι – και πρέπει να είναι – κριτικός».

«Όλοι είμαστε κριτικοί σε ένα βαθμό – όχι κριτές, έχει μεγάλη διαφορά. Η κριτική είναι αποτέλεσμα έλλογης διαδικασίας. Χωρίς κριτική δεν υπάρχει πολιτισμός, δεν υπάρχει τίποτα. Όλα είναι ίδια, αδιάφορα».

Ως συνέπεια, ήρθε νοητά μπροστά μας ο καλλιτέχνης που ζητά – δικαιολογημένα ενίοτε – το λόγο με την ερώτηση «Ποιος είναι αυτός που με κρίνει;». Με μεγάλη ετοιμότητα και αυτοπεποίθηση, ο Μιχάλης δε διστάζει να απαντήσει και σε αυτό: «Το ποιος κάνει την κριτική, δεν έχει σημασία. Μπορεί να είμαι εγώ, που δε με ξέρει κανείς, μπορεί να είναι ο Μάκης Μηλάτος που τον ξέρουν όλοι. Το αν ένας άνθρωπος δικαιούται να γράψει κριτική φαίνεται μέσα στην ίδια την κριτική. Αν η κριτική είναι άρτια, δεν έχει σημασία ποιος τη γράφει. Δυστυχώς τώρα με το Διαδίκτυο είναι λίγο πιο χύμα τα πράγματα. Επαφίεται στον καθένα να φροντίσει να εξελιχθεί, να διαβάσει, να μάθει.  Το ζήτημα είναι αν η κριτική είναι εποικοδομητική. Φυσικά, από όλα τα λάθη που μπορεί να κάνει κάποιος δε βγάζω την ουρά μου απέξω».

Ακριβώς λοιπόν λόγω αυτής της συνύπαρξης δημιουργικότητας και κριτικής σκέψης γύρω από τη μουσική, ο Μιχάλης Τσαντίλας είναι τόσο τολμηρός και θερμός ως προς την έκφραση και τη δημιουργία, όσο ψύχραιμος και ρεαλιστής στέκεται ταυτόχρονα απέναντί της.

Βλέποντας τα πράγματα από μέσα και από έξω, αναγνωρίζει μεγάλη κίνηση στην ελληνική μουσική σκηνή, γεγονός αισιόδοξο για όλους: «Υπάρχει πολλή κίνηση. Σε αυτό συνέβαλε και η κατάρρευση των δισκογραφικών εταιριών. Χωρίς αυτή δε θα υπήρχε η πολυχρωμία που έχουμε τώρα». Το νέο EP κυκλοφορεί επίσης ανεξάρτητα μέσω του Διαδικτύου και παραγγέλλεται μέσω της πλατφόρμας του Bandcamp: «Δεν έψαξα κάποια δισκογραφική αυτή τη φορά. Δεν ήθελα να ξαναπεράσω αυτή τη διαδικασία. Αποφάσισα να το κάνω μόνος μου και σε όποιον φτάσει».

Για την ώρα δεν υπάρχει κάποια προγραμματισμένη ζωντανή εμφάνιση του Μιχάλη Τσαντίλα, αν και μια ιδέα τριγυρνά εδώ και καιρό στο μυαλό του: «Σκέφτομαι έντονα τελευταία να κάνω μια συναυλία solo. Να πάρω την κιθάρα και το πιάνο μου και να παρουσιάσω τα τραγούδια μου εντελώς γυμνά και κάποιες διασκευές που αγαπώ. Δεν ξέρω όμως πότε θα βρω το θάρρος».

Τη νέα δισκογραφική δουλειά του Μιχάλη Τσαντίλα μπορείτε να τη βρείτε επίσης στο Spotify, το Google Play, το Amazon και το Loudr.