Η Wall Street της μεγάλης οθόνης

Ο Martin Scorsese συνεργάζεται ξανά με τον Leonardo Di Caprio για τον “Λύκο της Wall Street” και ο Βάτραχος θυμάται μερικές από τις πιο σημαντικές ταινίες που μας ξενάγησαν στον άπληστο και διεφθαρμένο κόσμο του αμερικάνικου χρηματιστηρίου.

Χρήμα, πολυτέλεια, απληστία, ναρκωτικά, σεξ, επενδύσεις -τζόγος, διαφθορά, χρήμα και πάλι χρήμα ήταν αυτά που χαρακτήριζαν την ζωή των golden boys της Wall Street τις δεκαετίες του ‘80 και του ‘90 και που οδήγησαν στο χρηματοπιστωτικό κραχ του 2008. «More is never enough» ήταν το σύνθημα εκείνες τις χρυσές εποχές του χρηματιστηρίου, που κατέληξε στον εφιάλτη απληστίας που “έσκασε” μέσα σε ένα βράδυ και βύθισε στην κρίση την Αμερική και την Ευρώπη.

Μια κρίση που ακόμα δεν έχει τελειώσει, μια κρίση που φυσικά δεν μπορούσε να μην απασχολήσει τον κινηματογράφο. Πολλοί ήταν οι σκηνοθέτες που θέλησαν να μας ξεναγήσουν στον κόσμο της Wall Street, μερικοί σκάβοντας βαθιά να βρουν τις αιτίες του “κακού”.

The Wolf of Wall Street (“O Λύκος της Wall Street”), 2013

Για πέμπτη φορά ο Martin Scorsese συνεργάζεται με τον Leonardo Di Caprio και δημιουργεί και αυτή την φορά μια αξιόλογη ταινία που οδεύει ολοταχώς για Όσκαρ (αν και δύσκολη η νίκη, γιατί είναι και καταραμένος ο Μάρτιν). Η ταινία αφηγείται την αληθινή ιστορία του χρηματιστή Τζόρνταν Μπέλφορτ, ενός από τους πιο επιφανείς χρηματιστές της δεκαετίας του ’90 που εκτοξεύτηκε εν μια νυκτί στην κορυφή- κι επέστρεψε εξίσου ταχύτατα στον πάτο, μπλεγμένος σε ένα σκάνδαλο διαφθοράς και εγκλήματος που συγκλόνισε ολόκληρο το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η αποκάλυψη της απάτης σήμανε και το τέλος μιας ολόκληρης εποχής, με τον Μπέλφορτ να καταλήγει για 20 μήνες στη φυλακή. Ο Scorsese προσπαθεί να αποτυπώσει στην οθόνη την μέθη του χρήματος, να ερευνήσει την ψυχοσύνθεση των ανθρώπων της Wall Street και να αναπαραστήσει το αδηφάγο αμερικανικό όνειρό που επιθυμούν πολλοί και που ζούσαν τα golden boys πριν “σκάσει” η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Δυνατό καστ μέσα σε αριστουργηματικό σενάριο και εξαιρετική σκηνοθεσία.

Trading places (“Πολυθρόνα για δύο”), 1983

Η ταινία «Trading Places» είναι μία από τις καλύτερες κωμωδίες όλων των εποχών. Στο φιλμ διακωμωδείται η ζωή ενός μεγαλοχρηματιστή. Με τον John Landis (γνωστό από τους Blues Brothers) στην καρέκλα του σκηνοθέτη, η κωμωδία δεν βγάζει μόνο απίστευτο γέλιο, αλλά διαθέτει καλές ερμηνείες και ολοκληρωμένους χαρακτήρες. Η ιστορία απλή: ένας μαύρος πρώην κατάδικος καλείται να αντικαταστήσει τον υπερ-επιτυχημένο χρηματιστή Louis Winthorpe.

Το κωμικό δίδυμο Aykroyd-Murphy αποτελεί ένα από τα καλύτερα της μεγάλης οθόνης, ενώ παράλληλα ο δεύτερος απογειώνει τον ρόλο του όπως μόνο αυτός ξέρει. Το σενάριο εξαιρετικό με μόνο μελανό σημείο την έλλειψη ηθικού διδάγματος, ναι μεν νικούν οι καλοί αλλά «όλα για τα λεφτά»;

Margin call (“Ο δρόμος τους χρήματος”), 2011

Η ταινία επιχειρεί να μας μεταφέρει στις πρώτες 24 ώρες μετά το ξέσπασμα της κρίσης του 2008, όταν τα μεγάλα κεφάλια των επενδυτικών εταιρειών συνειδητοποιούν πως τα οικονομικά προϊόντα που έχουν διαθέσει και συνεχίζουν να διαθέτουν σε πελάτες τους είναι τελικά “φούσκες”, έχουν δηλαδή μηδενική αξία. Θα ενημερώσουν τον πελάτη ή θα πάρουν τα χρήματα και θα φύγουν;

Η ταινία κουνά το δάκτυλο σε αυτούς που ευθύνονται για την κρίση. Μεθοδικά και ψύχραιμα ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος J.C. Chandor προσπαθεί να κρατήσει τον θεατή “στην τσίτα” μέσα από το κλιμακούμενης έντασης σενάριο και την εξέλιξη της τραγωδίας βήμα -βήμα, παρουσιάζοντας διαφορετικούς χαρακτήρες. Ένα εξαιρετικό καστ με τον Kevin Spacey και τον Jeremy Irons να κλέβουν την παράσταση. Μοναδικό μείον οι δεκάδες οικονομικοί όροι, που δύσκολα τους γνωρίζεις αν δεν έχεις περάσει από ΑΣΟΕΕ.

The Wall Street : The Money Never Sleeps (“Το χρήμα ποτέ δεν πεθαίνει“), 2010

O Οliver Stone είχε εμπνευστεί από την ζωή του πατέρα του, χρηματιστή στο επάγγελμα, την ταινία The Wall Street του 1987 με πρωταγωνιστή τον Michael Douglas, ο οποίος είχε κερδίσει για την ερμηνεία του Χρυσή Σφαίρα και ήταν υποψήφιος και για Όσκαρ. Είκοσι χρόνια πριν, έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για τις τρομερές συνέπειες της απληστίας και της πλεονεξίας των χρηματιστών. Παρόλα αυτά, τότε δεν αμφισβητούσε πλήρως το οικονομικό πρότυπο, κάτι που έκανε 23 χρόνια αργότερα με το sequel The Wall Street : The Money Never Sleeps.

Η ταινία βέβαια δεν έχει και πολύ σχέση με την παλιότερη καθώς δεν διαθέτει την ίδια πλοκή, την ίντριγκα και την διαφθορά, αλλά καταλήγει σε αισθηματικό δράμα και διαλόγους άνευ ουσίας. Πάντως ο Douglas, αν και πάσχει από καρκίνο του φάρυγγα, καταφέρνει να ερμηνεύσει εξαιρετικά τον ρόλο του.