35 σταγόνες από 35 χρόνια
Άραγε, αν έπρεπε να καταγράψεις ένα μέρος από το απόσταγμα μιας περιόδου σου, να το ρίξεις σε έναν κουβά και να το ανακατέψεις μαζί με τα αποστάγματα και άλλων, θα μπορούσες μετά να ανακαλύψεις κάποιο ελιξίριο και να το μοιράσεις;
Μάλλον όχι. Φαίνεται ότι ο μοναδικός τρόπος να αποκομίσεις την γνώση κάποιας εμπειρίας είναι μόνο μέσα από την ίδια την εμπειρία. Στην καλύτερη περίπτωση, να μπορέσεις να αναγνωρίσεις κάποια πράγματα πιο γρήγορα, εφόσον έχεις διαβάσει κάτι πρώτα γι’ αυτά. Η καταγραφή των διδαγμάτων οποιασδήποτε εμπειρίας σε λέξεις, φαίνεται να είναι πολυμορφική και εύπλαστη, σοφή και χαζή, ώριμη και ανώριμη, παιδική και γερασμένη, υποκριτική και ειλικρινής. Είναι πολλά και τίποτα μαζί. Απομακρύνομαι από την πολυδιάστατη αυτή εικόνα της λοιπόν και καταγράφω και εγώ εδώ, ένα μέρος αυτής. Ίσως, με τη βοήθειά σας, να γεμίσουμε μαζί αυτόν τον κουβά και ίσως κάποιος να τον γευτεί, προς όφελός του.
1. Αγάπα όσο περισσότερο μπορείς και όσους περισσότερους μπορείς. Έχω καταλήξει ότι η αγάπη είναι ο μοναδικός σου προορισμός. Αν δεχτούμε ότι μόνο μέσα από το μοίρασμα μπορείς να ζήσεις ευτυχισμένα, τότε ξεκίνα από το μοίρασμα του συναισθήματος.
2. Μην κρατάς κακία και μην αναζητήσεις ποτέ «εκδίκηση». Μην αφήνεις καθόλου χώρο για τέτοια συναισθήματα. Είναι πάντα εναντίον σου σε μακροχρόνια βάση. Γίνονται βάρη και εμπόδια σε οποιαδήποτε πορεία σου.
3. Το πιο άχρηστο συναίσθημα είναι η ζήλια. Προσπαθώ πολλά χρόνια να βρω τα οφέλη της και δεν μπορώ. Στην καλύτερη περίπτωση, ίσως να αποτελεί κίνητρο για κάποιους αλλά σίγουρα υπάρχουν καλύτερες επιλογές.
4. Το πιο ηλίθιο συναίσθημα είναι η περηφάνια. Μην είσαι περήφανος, ό,τι και αν καταφέρεις. Είναι χαζό και παραπλανητικό. Η περηφάνια υποδηλώνει την πεποίθησή σου ότι το κατάφερες μόνος σου, χωρίς καμία βοήθεια. Αυτό είναι απλά χαζό.
5. Κάνε ό,τι περισσότερο μπορείς, τίποτα παραπάνω. Όταν μπροστά μου βλέπω ένα βουνό, αυτή η σκέψη με βοηθά να το ανέβω. Αν δεν τα καταφέρω, είμαι τουλάχιστον καλά με τον εαυτό μου γιατί έκανα ό,τι μπορούσα.
6. Δεν έχεις κανέναν έλεγχο και μην τον αναζητάς. Τα πάντα μπορεί να συμβούν, ανά πάσα στιγμή. Αν φροντίζεις να μην το ξεχνάς αυτό, απελευθερώνεσαι.
7. Να είσαι γενναιόδωρος. Δώσε παραπάνω. Είναι επένδυση στο μέλλον σου. Θα γίνεις καλύτερος άνθρωπος.
8. Μίλα λίγο και άκου πολύ. Τα πάντα είναι τόσο σχετικά. Τα πάντα έχουν τόσες στρώσεις αλήθειας, εξαρτώμενη από το πόσο βαθιά και σφαιρική είναι η γνώση σου. Μίλα λοιπόν μόνο για αυτά που είσαι σίγουρος και μην είσαι σίγουρος για τίποτα.
9. Ποτέ μην αρνηθείς σε κάποιον την βοήθεια σου, έστω και αν δεν είναι αρκετή. Αν κάποιος σου ζητήσει βοήθεια και μπεις στη διαδικασία να σκεφτείς αν του αξίζει ή όχι, το έχεις χάσει το παιχνίδι. Δεν είναι δική σου δουλειά αυτό. Οι «παλιοί» δεν λένε «κάνε το καλό και ρίχτω στο γιαλό»; Κάνε ό,τι μπορείς και άστο.
10. Κανένας δεν σκέφτεται όπως εσύ. Περισσότερο χρόνο θα καταναλώσεις και περισσότερο θα παιδευτείς αν πιστέψεις ότι οι άλλοι δεν χρειάζονται εξήγηση και προχωρήσεις. Σταμάτα ένα λεπτό και άρθρωσε αυτά που για σένα είναι αυτονόητα.
11. Η υπερβολή είναι πάντα λάθος και πάντα στιγμιαία. Κάθε υπερβολή είναι αφετηρία για μία λάθος πορεία. Κάθε κέρδος από την υπερβολή είναι εφήμερο και με δυσανάλογο τίμημα. Η σκιά της υπερβολής είναι η απολυτότητα και η απολυτότητα είναι λάθος εξ’ ορισμού.
12. Η συνειδητή αλλαγή σε απόψεις είναι σημάδι προόδου. Κάθε φορά που άλλαξα γνώμη για κάτι ήταν όταν το γνώρισα καλύτερα. Δεν είσαι σοφός. Μην κολλάς σε παλιές σου απόψεις γιατί θα παραμείνεις στάσιμος.
13. Περιφρόνησε την ύλη και το χρήμα, όσο περισσότερο μπορείς. Καλά είναι και τα λεφτά και η ύλη και αν μπορείς απόκτησέ τα, αλλά μη στηρίξεις τη ζωή σου επάνω σε αυτά. Μοίρασέ τα, σκόρπισέ τα, περιφρόνησέ τα, σίγουρα η ευτυχία δεν κρύβεται εκεί.
14. Είσαι τρία στοιχεία: σώμα, μυαλό και ψυχή. Και τα τρία θέλουν φροντίδα. Φρόντισε το σώμα σου με διατροφή και γυμναστική, το μυαλό σου με γνώση και τέχνη και την ψυχή σου με καθαρή συνείδηση και αγάπη.
15. Βαλέ την τέχνη στην ζωή σου. Οτιδήποτε άλλο είναι μία ασπρόμαυρη και ακίνητη εικόνα. Η τέχνη είναι η πραγματική σου έκφραση.
16. Όταν ζεις κάτι μία φορά, είναι αρκετό. Μάθε να χορταίνεις γιατί αν δεν μάθεις να χορταίνεις με το ένα, τότε σύντομα θα ανακαλύψεις ότι το δύο από το χίλια δεν απέχουν καθόλου. Δεν έχει νόημα.
17. Μην αποκοπείς από τη φύση. Να είσαι κοντά της. Βουνό, θάλασσα, ζώα ή όλα μαζί. Παίρνεις ενέργεια και σε «ξεδιψά». Το έχεις περισσότερη ανάγκη από ότι νομίζεις.
18. Σίγουρα θα κάνεις λάθη και σίγουρα θα μετανιώσεις για αρκετές πράξεις σου. Μην ντρέπεσαι να τα αναγνωρίσεις και να τα αποδεχτείς. Το να μετανιώνεις για κάτι και να αναγνωρίζεις το λάθος σου, είναι πολύ βοηθητικό στην μετέπειτα πορεία σου. Η «Ναρκίσια» ατάκα, «δεν μετανιώνω τίποτα», είναι ένα κοινότοπο ψέμα.
19. Οι μεγαλύτεροι εχθροί σου είναι το άγχος και ο φόβος. Αποδέξου τη συνεχή πάλη που απαιτούν και μη σταματήσεις να τα αντιμετωπίζεις.
20. Έχε καλή σχέση με το προαίσθημά σου. Έχω παρατηρήσει ότι αυτό έχει πολύ μεγάλο ποσοστό επιτυχίας.
21. Κάθε μειονέκτημά σου κρύβει ένα πλεονέκτημα. Υπάρχει ισορροπία μέσα μας. Πρέπει να τη βρεις και να μην συγκεντρώνεσαι στα αρνητικά.
22. Μην κουτσομπολεύεις. Αν δεν υπάρχει λόγος να μεταφέρεις μία πληροφορία, μην το κάνεις. Απλά.
23. Μην κρίνεις τον άλλον. Πες απλά δεν συμφωνώ. Δεν μπορείς να έχεις την παραμικρή ιδέα για το ποιος ακριβώς είναι ο απέναντί σου και γιατί κάνει ό,τι κάνει. Μην προτρέχεις να τον κρίνεις για τις απόψεις του ή τη συμπεριφορά του.
24. Απόφυγε τα ψέματα όσο περισσότερο μπορείς. «Be a man» και πες την αλήθεια. Χτίζεις σταθερά με αυτή.
25. Κράτα τους φίλους σου. Μην υποτιμάς τη σημασία των φίλων αλλά ούτε και να την υπερεκτιμάς. Απλά κάνε τα απαραίτητα για να είναι αυτοί οι συνοδοιπόροι σου και εσύ ο δικός τους.
26. Αν θες να πάρεις κάτι, δώσε το πρώτα εσύ. Επιταχύνεις τη συμφωνία, πηδώντας το στάδιο των διαπραγματεύσεων.
27. Εμπιστέψου λίγο και όχι, καθόλου. Αν δεν εμπιστευτείς, δεν θα προχωρήσεις.
28. Το σώμα σου είναι μαλθακό, το μυαλό σου όχι. Το μυαλό πρέπει να επιβάλλεται του σώματος. Σε αντίθετη περίπτωση, η αποτυχία είναι βέβαιη.
29. Αν πρέπει να διαλέξεις μεταξύ διαφορετικών δρόμων και δεν ξέρεις ποιος είναι ο σωστός, τότε διάλεξε το δυσκολότερο. Την εύκολη διαδρομή, την επέλεξαν οι πολλοί.
30. Σεβάσου το διαφορετικό. Είσαι και εσύ διαφορετικός για τον άλλον αλλά παρ’ όλα αυτά, ζητάς το σεβασμό του.
31. Όσο πιο ταπεινός, τόσο πιο ελεύθερος. Δεν χρειάζεται να αποδείξεις τίποτα. Είσαι απλώς, ό,τι είσαι.
32. Αναζήτησε το απλό. Το απλό έχει το χαρακτηριστικό ότι σε γεμίζει. Το πολύπλοκο δεν τελειώνει ποτέ. Πάντα μπορεί να έχει και άλλο.
33. Μην διατηρείς εχθρούς, αλλά αν δεν έχεις άλλη επιλογή, τότε μην τους υποτιμήσεις. Αν τους υποτιμήσεις, έχεις χάσει ήδη την πρώτη μάχη.
34. Προσπάθησε να αγαπήσεις την γυναίκα και όχι να την καταλάβεις. Είναι καθαρά πρακτικό το θέμα. Αν προσπαθήσεις να την καταλάβεις, θα αποτύχεις, όπως άπειροι dudes πριν από εσένα. Ενώ το να την αγαπήσεις. είναι πολύ πιο εύκολο.
35. Μην παραδίνεσαι ποτέ.
Ο Πλούταρχος (47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός), μας λέει ότι «Η εμπειρία είναι πλήθος από πολλές όμοιες γνώσεις». Στα κόμικς του Αρκά, διαβάζουμε ότι «Η πείρα είναι μία χτένα που την αποκτάς όταν είσαι πια φαλακρός»! Και οι δυο δίκιο έχουν. Όποιος και να γράψει κάτι για την εμπειρία του, φαίνεται σαν να προσθέτει μία ψηφίδα σε ένα τεράστιο ψηφιδωτό, το οποίο έχει πολύ μέλλον ακόμη μέχρι να μας αποκαλύψει την ολοκλήρωσή του.