Usurum: «Ο έρωτας είναι πολύ περίπλοκος για να είναι μετρήσιμος»

Η μουσική τους είναι σαν καλοκαιρινό, δροσερό αεράκι. Οι φυσιογνωμίες τους συμπαθέστατες και η σχέση τους σχεδόν αδερφική. Ο Κοσμάς Λαμπίδης και ο Σταύρος Ρουμελιώτης, που αποτελούν τον «εγκέφαλο» των Usurum, μιλούν στο Βάτραχο λίγες μέρες πριν την εμφάνισή τους την Κυριακή στην αυλή των Θεσσαλών (Μελενίκου 2, Βοτανικός) για τον κλέφτη μέσα μας, τον πειρασμό, τον έρωτα και την ελληνόφωνη μουσική σκηνή.

Το χειμώνα που μας πέρασε οι Usurum, με το Γιώργο Σταυρίδη, τον Κώστα Σηφάκη, τη Σοφία Ευκλείδου και το Μιχάλη Βρέττα στην πιο σταθερή εκδοχή της μπάντας, ηχογραφούν και κυκλοφορούν το δεύτερο δίσκο τους, «Το δίκαιο του πειρασμού», ένα δίσκο με 10 κομμάτια βασισμένα σε αέρινα φωνητικά, αμφίθυμα έγχορδα και διονυσιακά κρουστά.

Παρόλο που τα τραγούδια τους έχουν έντονο το παραδοσιακό στοιχείο, και σε αυτό ίσως φταίνε τα χρώματα των πνευστών και των κρουστών περισσότερο, δηλώνουν πως δεν έχουν εντρυφήσει και τόσο στην παραδοσιακή μουσική, αν και τα ίχνη της αποτελούν μεγάλη έμπνευση για τους ίδιους: «Μας αφορά πάρα πολύ η παράδοση. Εμπνεόμαστε πάρα πολύ από αυτήν, γιατί μας δίνει την αίσθηση του τέλειου. Δεν περισσεύει τίποτα και δεν υπολείπεται τίποτα. Είναι όλα σα να έπρεπε να είναι έτσι. Αισθανόμαστε θαυμασμό για την αμεσότητα που έχουνε αυτά τα τραγούδια».

Στις δικές μου ακροάσεις του δίσκου, ο «Κλέφτης» έχει την πρώτη θέση, μαζί με σκέψεις για το κατά πόσο είμαι εγώ η ίδια ο κλέφτης που σκιαγραφείται μέσα από τους στίχους του Σταύρου Ρουμελιώτη: «Επειδή δε μας φτάνει αυτό που ζούμε, αγκιστρωνόμαστε σε ζωές άλλων ανθρώπων. Όλοι έχουμε έναν κλέφτη μέσα μας. Το ζήτημα είναι κατά πόσο αυτός ο κλέφτης μάς εμπνέει ή μας θρέφει».

«Αυτό το τραγούδι το έγραψα» συνεχίζει, «γιατί έχω νιώσει οτι έχω υπάρξει στη θέση του κλέφτη. Αλλά ούτως ή άλλως το τραγούδι καταλήγει σε μια επικινδυνότητα, οτι, αν το παρακάνεις, προφανώς αδειάζεις και αλλοιώνεσαι. Αδειάζεις ο ίδιος από εσένα. Έχεις μέσα σου ένα ψηφιδωτό από πάρα πολλά ερεθίσματα και ανθρώπους, στα οποία δεν είσαι πουθενά εσύ».

Από τον κλέφτη περάσαμε στη «Στιγμή», το οποίο μάλιστα είναι και το αμέσως επόμενο κομμάτι στο δίσκο. Ακούω τους στίχους του Κοσμά Λαμπίδη, που με την ίδια του τη φωνή τραγουδά: «Κι είναι η στιγμή που σ’ αγαπώ έξω από μένα». Με αφορμή αυτό το στίχο τους φέρνω στη δύσκολη θέση να μου λύσουν την απορία – τελικά ο έρωτας κινδυνεύει ποτέ; Απειλούμαστε με κάποιου είδους εξαφάνισή του με τα χρόνια και δεν το έχουμε πάρει είδηση; «Δεν κινδυνεύει ο έρωτας, εμείς κινδυνεύουμε. Δύο πράγματα είναι βέβαια, ο έρωτας και ο θάνατος» μου απάντησε ο Σταύρος. Ο Κοσμάς, από την άλλη, δεν ξέρει αν υπάρχει κάποιο μέτρο για πολύ έρωτα, λίγο έρωτα ή καθόλου έρωτα στο πέρασμα των ανθρώπων από αυτή τη γη: «Είναι πολύ βαθιά μέσα μας η ανάγκη του έρωτα, όπως και της φιλίας θα έλεγα. Δε νομίζω ότι κάποιος μεγάλος άνθρωπος, την ώρα του θανάτου, σκέφτεται ότι δεν έζησε ένα μεγάλο έρωτα ή δεν έκανε έναν καλό φίλο. Παρόλα αυτά, δεν υπάρχουν σταθερές. Ο έρωτας έχει το προσωπικό στοιχείο, το μοίρασμα, τη χυδαιότητα, την κτητικότητα, τα έχει όλα αυτά και για αυτό είναι πολύ περίπλοκος για να είναι μετρήσιμος».

Όσον αφορά στους πειρασμούς που περιτριγυρίζουν τους Usurum, αυτοί είναι κυρίως ηθικά απαγορευμένες πράξεις και συμπεριφορές ή αρνητικά συναισθήματα. Το δίκαιο, ωστόσο, πού έγκειται σε όλα αυτά; «Το δίκαιο έγκειται στο γεγονός ότι ο πειρασμός έχει μια πάρα πολύ μεγάλη δυναμική. Ο πειρασμός δεν είναι κάτι τελείως έξω από τον άνθρωπο. Μέσα σε όλα τα καλά μας αισθήματα, για το διπλανό μας, τα ζώα, το περιβάλλον, ενέχονται και όλα τα αντίθετα αυτών. Μισούμε, ζηλεύουμε, φθονούμε, είμαστε λάγνοι. Όλα αυτά τα αισθήματα είναι μέσα μας. Κάπου υπάρχει ένα δίκαιο σε όλα αυτά τα πάθη».

Συζητώντας για ώρα το δίσκο, τους ζήτησα εν τέλει να μου στήσουν το ιδανικό σκηνικό για να ακουστεί η μουσικής τους – είχα πέσει μέσα τελικά, αφού τα σενάριά τους αφορούσαν ως επί το πλείστον απόκρημνα νησιωτικά τοπία, όπου η μουσική έρχεται να κάνει το τέλειο blend-in με τη φύση: «Για εμάς ιδανικές συνθήκες είναι αυτές που δεν εμπίπτουν στους όρους που χτίζει ένα μαγαζί – τραπέζι, ποτό, κ.ο.κ. Μπορεί κι αυτές οι συνθήκες να δημιουργήσουν όμορφες καταστάσεις, αλλά ξεφεύγουν από μια αμιγώς μουσική παράσταση».

Την πονεμένη ερώτηση την κρατούσα για το τέλος. Χώρος για τα νέα παιδιά υπάρχει στο ελληνόφωνο τραγούδι; «Χώρος υπάρχει όσο υπάρχουν και τα αυτιά των ανθρώπων για να ακούσουν τα τραγούδια. Και η αλήθεια είναι οτι όσο περνά ο καιρός, τα αυτιά αυτά διψάνε πάρα πολύ, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει χώρος για κάτι νέο. Φυσικά και δεν υπάρχει χώρος. Υπάρχουν πάρα πολλοί νέοι μουσικοί που παίζουν και γράφουν μουσική και δεν υπάρχει χώρος για αυτούς ούτε στις μουσικές σκηνές, ούτε στα ραδιόφωνα, ούτε στα έντυπα, παρά μόνο στο Διαδίκτυο πλέον, το οποίο είναι αχανές. Παντού πρέπει να πληροίς κάποια κριτήρια. Αν παίξεις σε ένα ραδιόφωνο, πρέπει το τραγούδι σου να είναι “κάπως” – να είναι τόσα λεπτά, να μην είναι πολύ χαρούμενο, να μην είναι πολύ θλιμμένο, ούτε πολύ δυνατό αλλά ούτε και πολύ κοιμήσικο. Το ίδιο και για τις σκηνές».

«Το τελευταίο πράγμα που έχουμε να κάνουμε, όσοι ασχολούμαστε με την Τέχνη, είναι να ασχοληθούμε με αυτά τα κριτήρια. Πρέπει να κοιτάμε τον τρόπο με τον οποίο εκφραζόμαστε και τότε αυτό που κάνουμε θα βρει το χώρο του».

Οι Usurum θα βρίσκονται την Κυριακή, 2 Ιουλίου, στους Θεσσαλούς (Μελενίκου 2, Βοτανικός) με τραγούδια από τον πρώτο, τον δεύτερο και τον σε προετοιμασία τρίτο δίσκο τους!

Το δεύτερο δίσκο τους, «Το δίκαιο του πειρασμού», τον ακούτε και τον παραγγέλνετε μέσω Bandcamp ή μέσω της σελίδας των Usurum στο Facebook.

Οι Usurum την Κυριακή θα είναι οι:

Κοσμάς Λαμπίδης – φωνή, νέι
Σταύρος Ρουμελιώτης – ακουστική ιθάρα, φωνή
Γιώργος Σταυρίδης – κρουστά, φωνή
Κώστας Σηφάκης – κοντραμπάσο
Νίκος Αντωνόπουλος – κλασική κιθάρα, φωνή