Απαντήστε στο προαιώνιο ερώτημα: οι φυσαλίδες της Guinness πάνε πάνω ή κάτω;

Η Ιρλανδία βγαίνει και επισήμως από το μνημόνιο. Και τι καλύτερος τρόπος να το γιορτάσουν οι Ιρλανδοί από το να πάνε σε μια pub με ένα pint Guinness στο χέρι και να φωνάξουν “Slaínte!”. Για στάσου όμως. Κάπου εκεί είναι και κάτι περίεργοι τύποι που κοιτάζουν τις φυσαλίδες στη μπύρα και προσπαθούν να καταλάβουν αν πηγαίνουν πάνω ή κάτω.

Πριν σκεφτείς ότι είναι μεθυσμένοι κοίτα κι εσύ τις φυσαλίδες και θα διαπιστώσεις ότι είναι δύσκολο να απαντήσεις στο ερώτημα. Γιατί σίγουρα θα έχεις δει ότι όταν σερβίρουν τη μπύρα, “κύματα” αφρού και φυσαλίδων πηγαίνουν προς τα κάτω στα τοιχώματα του ποτηριού. Οι φυσαλίδες όμως ξέρω ότι πηγαίνουν προς τα πάνω λόγω της άνωσης σε όλα τα υγρά. Τι ακριβώς γίνεται;

Ας αρχίσουμε από μια διαφορά της μαύρης μπύρας σε σχέση με τις υπόλοιπες. Οι φυσαλίδες της έχουν μέσα άζωτο και διοξείδιο του άνθρακα σε αντίθεση με τις υπόλοιπες που έχουν μόνο διοξείδιο και αυτό γιατί το άζωτο μετριάζει την πικράδα και βοηθάει να φτιαχτεί ο κρεμώδης αφρός.

Εξαιτίας του αζώτου, οι φυσαλίδες είναι πιο μικρές και επομένως, πρώτον, πιο “βαριές” από τις κανονικές, και δεύτερον πιο επιρρεπείς στην τριβή και στο να κολλάνε π.χ. στα τοιχώματα. Στο κέντρο του ποτηριού ανεβαίνουν όπως σε όλες τις άλλες μπύρες. Καθώς ανεβαίνουν παρασέρνουν μαζί τους και υγρό, γιατί για την υγρή μπύρα εξαιτίας επιφανειοδραστικών ουσιών (surfactants) αλλά και εν μέρει εξαιτίας του αζώτου είναι σα συμπαγείς σφαίρες που κινούνται. Το υγρό αυτό πηγαίνει προς τα κάτω κοντά στα τοιχώματα δημιουργώντας έτσι μια κυκλοφορία. Η κυκλοφορία αυτή είναι ασταθής με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τα εν λόγω κύματα, η ταχύτητα των οποίων προς τα κάτω είναι μεγαλύτερη από την ταχύτητα των “βαριών” φυσαλίδων προς τα πάνω, με αποτέλεσμα να πηγαίνουν τις φυσαλίδες στα τοιχώματα προς τα κάτω.

Άρα συνοψίζουμε: οι φυσαλίδες πάνε και πάνω (στο κέντρο του ποτηριού) και κάτω (στα τοιχώματα). Αφού το λύσαμε κι αυτό, πάμε να πιούμε καμιά μπύρα…