Να σώσουμε τις λέξεις

Σε ένα αυθόρμητο, καθόλου επιστημονικό πείραμα, καταγράφω τι μου σερβίρει το Facebook σε μια τυχαία στιγμή- και δεν βρίσκω λέξεις (κυριολεκτικά).

Πάνω από τους μισούς από όσους θα διαβάσουν αυτό το άρθρο έχουν φτάσει εδώ από ένα link στο Facebook. Τι έπρεπε να ανταγωνιστεί το ταπεινό μου πόνημα για να κερδίσει το κλικ τους;

Επειδή το Facebook λειτουργεί με έναν απόλυτα προσωποποιημένο αλγόριθμο για κάθε χρήστη του, δεν μπορούμε να ξέρουμε. Παρόλα αυτά, έκανα ένα ατομικό, καθόλου επιστημονικό πείραμα, μαζεύοντας τα πρώτα 20 πράγματα που μου σέρβιρε το Facebook στην κορυφή του timeline μου πριν αρχίσω να γράφω:

1. Μακροσκελές απόσπασμα από την ανακοίνωση του Eurogroup
2. Φωτογραφίες από μία live εμφάνιση κάποιας μπάντας
3. Meme για την κακή κατάσταση των ελληνικών δρόμων
4. Νέα φωτογραφία προφίλ
5. Φωτογραφία με τα παιχνίδια ενός μωρού
6. Τραγούδι από το YouTube
7. Σαρκαστική ατάκα για τον Τσίπρα
8. Τραγούδι από το YouTube
9. Διαφήμιση για μια έκθεση ελαιόλαδου (έλεος, Facebook!)
10. Κριτική ταινίας από μεγάλο free press
11. Κωμικό άρθρο- το τρολλάρισμα ενός τύπου εναντίον μιας αεροπορικής εταιρίας
12. Ανακοίνωση του Μαξίμου για την απόφαση του Eurogroup
13. Άρθρο γνώμης για την επίσκεψη βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, των ΑΝΕΛ και της Χρυσής Αυγής σε ακριτικά νησιά
14. Τραγούδι από το YouTube
15. Μακροσκελές σαρκαστικό ποστ για την επίσκεψη ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ-Χ.Α. στα νησιά
16. Τραγούδι από το YouTube
17. Κι άλλο τραγούδι από το YouTube
18. Διαφήμιση για ένα live κάποιας άλλης μπάντας
19. Βίντεο με αστείες φάσεις ποδοσφαίρου
20. Κωμικό βίντεο με φάρσες.

Κατ’ αρχάς, ανάμεσα στα 20 αυτά πράγματα δεν υπάρχει ούτε μία πρωτογενής είδηση ή ρεπορτάζ: τα copy-paste ανακοινώσεων και δελτίων τύπου, προφανώς δεν εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία.

Από πρωτογενές περιεχόμενο, υπάρχει ένα (1) άρθρο γνώμης, για ένα συμβάν που κυριάρχησε στην επικαιρότητα σήμερα (η γνωστή αμφιλεγόμενη επίσκεψη στα νησιά) και μία κριτική ταινίας.

Από εκεί και πέρα έχουμε: τραγούδια, προσωπικές φωτογραφίες, κωμικό περιεχόμενο και διαφημίσεις. Μου έκανε εντύπωση που δεν υπήρξαν βίντεο ή φωτογραφίες γατιών στις πρώτες 20 αναρτήσεις- εδώ που τα λέμε, κι εγώ ένα στα τρία ποστ που κάνω για τις γάτες μου είναι.

Όμως φανταστείτε ότι λόγω δουλειάς –παρά την αγάπη μου για τη μουσική, τις γάτες και τα αστεία βίντεο- διαβάζω αναγκαστικά ένα σωρό ειδήσεις, ρεπορτάζ, αναλύσεις κάθε μέρα, και τα σχετικά link συχνά τα βρίσκω στο Facebook. Ο περίφημος αλγόριθμος θα έπρεπε να μου σερβίρει πολλά περισσότερα τέτοια- αλλά όχι: είτε οι φίλοι μου δεν μοιράζονται αρκετό «σοβαρό» περιεχόμενο, είτε ο αλγόριθμος θέλει να μου επιβάλει τραγούδια από το YouTube και βιντεάκια για φάρσες (και διαφημίσεις για εκθέσεις ελαιόλαδου).

Το ποιος φταίει –οι χρήστες ή η ίδια η πλατφόρμα- δεν είναι της παρούσης. Ειδικά μετά τις αμερικανικές εκλογές έχει αρχίσει μία πολύ ενδιαφέρουσα σχετική συζήτηση διεθνώς, με πλούσια αρθρογραφία, την οποία κατά πάσα πιθανότητα δεν διαβάσατε είτε επειδή δεν εμφανίστηκε ποτέ στο timeline σας, είτε επειδή προτιμήσατε τα γατάκια του από κάτω βίντεο (δεν κρίνουμε- ζήτω τα γατάκια).

Τέλος πάντων, το ζήτημα είναι ότι οι λέξεις ηττώνται κάθε μέρα. Οι λέξεις δεν πουλάνε. Στατιστικά, αν έχετε φτάσει σε αυτό το σημείο του άρθρου, αντέχετε να διαβάζετε περισσότερες λέξεις από την πλειοψηφία, πριν επιστρέψετε στα τραγούδια και τις φωτογραφίες γατιών (δεν κρίνουμε, το ‘παμε).

Σιγά-σιγά, λοιπόν, οι λέξεις εξαφανίζονται από τους ψηφιακούς μας μικρόκοσμους. Δεν έχει νόημα να γκρινιάζουμε- ο Mark Zuckerberg δεν μας ακούει. Τι να κάνουμε λοιπόν εμείς οι λίγοι, που αντέχουμε μερικές λέξεις παραπάνω; Δεν βρίσκω άλλη λύση παρά μόνο, κάπου ανάμεσα στις πανέμορφες γάτες μας και την αγαπημένη μας μουσική, να σφηνώνουμε πού και πού ένα ενδιαφέρον άρθρο, μία όμορφη ιστορία, οποιοδήποτε ουσιώδες πρωτογενές γραπτό, που ίσως να έχει κάτι να πει στον ψηφιακό μας διπλανό.

Μπας και σώσουμε τις λέξεις.