Οι επτά πληγές της Ευρώπης

Μέχρι το 2013 η Ευρώπη είχε μία κυρία πρόκληση, την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Το 2014 οι επικίνδυνες προκλήσεις της Ευρώπης έγιναν επτά και αντίστοιχα αυξήθηκε ο βαθμός ανησυχίας μπροστά στις απειλές αποσταθεροποίησης που αυξάνονται τόσο σε αριθμό όσο και σε ένταση.

Αυτές οι επικίνδυνες για την Ευρώπη προκλήσεις είναι οι εξής:

α) Η ουκρανική κρίση που άρχισε τον Φεβρουάριο του 2014 με έμπνευση και υπό την διαχείριση των ΗΠΑ, έγινε αιτία αλλαγής συνόρων με την αρπαγή της Κριμαίας από την Ρωσία και εμφυλίου πολέμου στην Ουκρανία, κυρώσεων προς την Ρωσία οι οποίες βλάπτουν οικονομικά και την Ευρώπη και πρόσφατα, με την κατάρριψη του μαλαισιανού αεροπλάνου με την βαρβαρότητα τόσο της πράξης όσο και της τύχης τόσων αθώων θυμάτων που βλέπουμε στις οθόνες μας να μας προετοιμάζουν για δραματικότερες εξελίξεις, διότι η κατάσταση αυτή μπορεί να παρεκτραπεί πολύ χειρότερα αν δεν γίνει εφικτή σύντομα κάποια διευθέτηση της.

Αρχίζει ήδη να επαναφέρεται η απειλή νέου Ψυχρού Πολέμου που είναι το πλέον καταστροφικό σενάριο στην παρούσα ευρωπαϊκή οικονομική/κοινωνική δυσπραγία και δυσκολία συνεννόησης μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.

β) Η κρίση στη Μέση Ανατολή, όπου είναι σαφές ότι ο πόλεμος που ξεκίνησε από τη Συρία και διασπά τώρα το Ιράκ, δεν πρόκειται να τελειώσει σύντομα. Αυτοί που τον υπέθαλψαν έχουν χάσει μερικώς τον έλεγχο και η απειλή επέκτασής του είναι ορατή και μπορεί να αγγίξει και την Ευρώπη με νέο κύκλο βίας.

Όπως δήλωσε ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Σταϊνμάγερ, οι ΗΠΑ μόνο ελέγχουν την κατάσταση και η Ευρώπη είναι αποδέκτης των συνεπειών.

γ) Η αποσταθεροποίηση της Βόρειας Αφρικής, με την Αλγερία να έχει έντονη εσωτερική αμφισβήτηση, την Λιβύη να είναι χώρα χάους και εμφυλίου πολέμου φυλών, φατριών και αιρέσεων, την Αίγυπτο με μια μορφή κοινοβουλευτικής δικτατορίας υπό την συνεχή βίαια αμφισβήτηση των Αδελφών Μουσουλμάνων.

Πάλι τις συνέπειες της αστάθειας θα τις υποστεί η Ευρώπη με την ηπιότερη μορφή τα μεγάλα κύματα προσφύγων και την χειρότερη μορφή, την εμφάνιση μαζικής τρομοκρατίας.

δ) Το σκάνδαλο κατασκοπίας ΗΠΑ – Γερμανίας που είναι σαφώς δηλωτικό του πόσο βαθειά έχουν μπει τα αυτιά και τα μάτια των υπηρεσιών των ΗΠΑ στην παρακολούθηση των φίλων και συμμάχων τους, πράγμα που δείχνει και την άποψη των ΗΠΑ για αυτούς.

ε) Το εύθραυστο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα που εκτός από τα δικά του σοβαρά προβλήματα δέχεται τώρα και την, υψηλού κόστους, επίθεση των ΗΠΑ με τεράστιου ύψους πρόστιμα στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες όπως οι ΒΝΡ, Commerzbank, Deutsche Bank κλπ.

στ) Η αμφισβήτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκ των έσω με την εν δυνάμει απόσχιση της Μ. Βρετανίας θα επιφέρει μια δραματική αλλαγή στις ισορροπίες, συνδυαζόμενη μάλιστα με την διαφαινόμενη ατλαντική τάση της Πολωνίας και των Βαλτικών Χωρών. Υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ένα μεγάλο Αγγλοσαξονικό μπλοκ ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας, Αυστραλίας στο οποίο δορυφόροι να είναι η Πολωνία και οι Βαλτικές Χώρες με επέκταση έτσι της συρρίκνωσης ή/και της δυνητικής διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ζ) Η ευρωπαϊκή οικονομική κρίση. Αυτό είναι και το βαθύ πρόβλημα της Ευρώπης. Αφήνοντας κατά μέρος την βελτίωση των μικρών χωρών της περιφέρειας με το ασήμαντο οικονομικό τους βάρος, οι τρεις μεγάλες οικονομίες, που είναι πάνω από το μισό της ευρωπαϊκής οικονομίας, νοσούν. Η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία έχουν σημαντικά ετήσια ελλείμματα και συνεχώς αυξητική τάση του δημοσίου, και όχι μόνο, χρέους και εμφανίστηκαν και εκεί τα Greek Statistics, χωρίς διαφαινόμενη ελπίδα βελτίωσης.

Η ευρωπαϊκή οικονομία είναι ιδιαίτερα εύθραυστη και έτοιμη να γυρίσει στην ύφεση παρ’ όλες τις αξιόλογες προσπάθειες της Γερμανίας, η οποία όμως έχει την ανάπτυξή της όμηρο της ουκρανικής κρίσης.

Όλα τα ανωτέρω θέματα θίγουν ευθέως την Ευρώπη διότι τα σύνορα της είναι σε βίαιη ανάφλεξη και το κέντρο της έχει μείζονα προβλήματα, παρ’ όλο που τα ζητήματα δεν συνδέονται εννοιολογικά.

Εκεί που όλα τα θέματα συγκλίνουν είναι ότι πίσω από το καθένα στα περισσότερα φαίνεται αχνά ή καθαρά η σκιά των ΗΠΑ. Η ουκρανική υπόθεση, είναι πλέον εμφανές, δεν ήταν μόνο αμερικανικής εμπνεύσεως, αλλά είναι και υπό αμερικανική διαχείριση. Το ισλαμικό κράτος ανδρώθηκε με την βοήθεια της Σαουδικής Αραβίας και της Τουρκίας, με δυτική όμως οργάνωση των logistics και τουλάχιστον την ευμενή ανοχή και ενίοτε και την συγκεκριμένη βοήθεια των ΗΠΑ. Η Βόρεια Αφρική αποσταθεροποιήθηκε με στρατηγικό σχεδιασμό αμερικανικής εμπνεύσεως. Η επίθεση στις μεγάλες Ευρωπαϊκές Τράπεζες είναι ευθέως αμερικανική. Ο κ. Κάμερον απειλεί να φύγει από την Ευρώπη γιατί είναι βέβαιος ότι θα βρει ανοιχτές αγκάλες στις ΗΠΑ, αν δεν έχει ήδη βρει ενθάρρυνση. Η κατασκοπία στη Γερμανία και αλλού είναι δεδηλωμένη πράξη των ΗΠΑ και ο ατλαντισμός της Πολωνίας και των Βαλτικών Χωρών γίνεται διότι υπάρχει αμερικανική ενθάρρυνση και καλλιέργεια.

Όλα τα ανωτέρω δείχνουν ότι η αμερικανική ηγεμονία θα συνεχίσει να ασκείται για το ορατό τουλάχιστον μέρος του 21ου αιώνα. Για εμάς όμως στην Ευρώπη το ερώτημα είναι αν η Ενωμένη Ευρώπη θα συνεχίσει να υπάρχει σε ουσιώδη μορφή μετά από δέκα χρόνια.

Ένα όμως θέμα, το μεγαλύτερο, δεν είναι ευθύνη των ΗΠΑ: η ευρωπαϊκή οικονομία. Αν η ευρωπαϊκή οικονομία δεν αναταχθεί, αν δεν βρεθεί τρόπος χειρισμού του δημοσίου χρέους, αν δεν εξυγιανθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, αν γενικά δεν υιοθετηθούν οι μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται και που είναι σκληρές, τότε η Ευρώπη πράγματι θα ασημαντοποιηθεί σαν μόνο μια γεωγραφική ενότητα κρατών και θα γίνει πάλι υποχείριο των ΗΠΑ όπως ήταν τον καιρό του Ψυχρού Πολέμου. Οι ΗΠΑ δεν θα ευθύνονται για αυτό.

Ο φεντεραλισμός από μόνος του δεν αρκεί. Πρέπει να γίνει για να υλοποιήσει κοινούς συμφωνημένους στόχους χωρίς ιδεοληψίες, λαϊκισμούς, παρεκκλίσεις και καθυστερήσεις προς άγρα ψήφων.

Η Ευρώπη κατά μέγιστο έχει ακόμα μια περίοδο αναμόρφωσης της τάξεως της διετίας. Για το έργο που πρέπει να γίνει, ο χρόνος μόλις επαρκεί.

Κάσσανδρος

* Περισσότερα άρθρα στο www.kassandros.gr