Περί γάμου

Τρόμος, χαρά, υποχρεώσεις, οικογένεια, δέσμευση, τούρτα… Κάποιες από τις λέξεις που έχουν συνδεθεί μαζί του. Άλλους μας τρομάζει και άλλους πολύ απλά μας εκφράζει. Αλήθεια όμως, πόσο εύκολα ή γρήγορα καταλήγουμε σε μια τέτοια δέσμευση στην εποχή μας;

Σίγουρα τα δεδομένα δεν είναι όπως παλιότερα. Την εποχή των γονιών μας ο γάμος ήταν το επόμενο φυσιολογικό βήμα μετά το σχολείο ή το πανεπιστήμιο. Σήμερα, αυτό το άλλοτε φυσικό και αναμενόμενο βήμα έχει αντικατασταθεί από την παρένθεση της επαγγελματικής αποκατάστασης. Το πόσο χρονικά μακροπρόθεσμη είναι αυτή η παρένθεση εξαρτάται από το πώς ερμηνεύει ο καθένας μας την λέξη «αποκατάσταση». Για άλλους αποκατάσταση είναι μια σταθερή δουλειά και για άλλους ένας παχύς τραπεζικός λογαριασμός ή και μια διακεκριμένη θέση στον επαγγελματικό χώρο που κινούνται.

Η σύγχρονη ελληνική κοινωνία είναι πλέον πιο «ανεκτική» προς τους ανύπαντρους. Εκεί που παλιότερα το κουτσομπολιό ανθούσε εις βάρος τους, τώρα η αποδοχή των προσωπικών επιλογών του άλλου έχει κατά κάποιο τρόπο επικρατήσει ως στάση ζωής. Το ίδιο συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό και στην οικογένεια. Η μαμά και ο μπαμπάς αν και το επιθυμούν διακαώς, δεν σε βιάζουν να πάρεις την τελική απόφαση. Η ελευθερία της επιλογής μας εστιάζεται όλο και περισσότερο στην προσωπική μας επιθυμία, στη διάθεση και βούληση του καθενός από εμάς. Αυτό από μόνο του είναι μία αλλαγή. Ο γάμος από αναμενόμενο γεγονός μετεξελίχτηκε σε μια αυστηρά προσωπική και όχι κοινωνική απόφαση.

Υπάρχει όμως και ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο προς εξέταση: Μεγαλωμένοι σε μια κοινωνία πλημμυρισμένη από ανεξέλεγκτη πληροφόρηση και κάθε λογής ματαιοδοξία και έπαρση, αναπόφευκτα, αναγκαζόμαστε να αποκτήσουμε διαστρεβλωμένα υποκειμενικά αξιολογικά κριτήρια προς τον απέναντι.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεν σπανίζουν αλλά αντιθέτως πληθαίνουν οι περιπτώσεις που ο γάμος χρειάζεται εγγυήσεις «ευτυχίας» και ουτοπικές δεσμεύσεις «ασφάλειας». Λες και ή ίδια η ζωή μας θα είναι για πάντα ασφαλής και σίγουρη! Η απλότητα του συναισθήματος δεν φτάνει πια για πολλούς από εμάς, ενώ η ασφάλεια είναι ξανά, όπως πολλές δεκαετίες πριν, η απόλυτη προτεραιότητα. Σε αυτό το νέο check list που αναγκαζόμαστε να επεξεργαστούμε πριν την απόφαση για μια  «αιώνια» δέσμευση, έχουν προστεθεί ερωτήματα με μεγαλύτερο βαθμό σημασίας και σπουδαιότητας από αυτό του συναισθήματός μας. Ενώ μετά τη σεξουαλική επανάσταση το φαινόμενο «αποκατάσταση» είχε αρχίσει να εκλείπει, τα τελευταία χρόνια βρίσκεται και πάλι στην πρώτη γραμμή το θέμα της ασφάλειας μέσω ενός γάμου. Ίσως να είναι και αυτό άλλο ένα παρελκόμενο της οικονομικής κρίσης.

Η οικονομική εξασφάλιση που θα εμπεριέχει ένας γάμος, έχει αναβαθμιστεί λανθασμένα στο σημαντικότερο συστατικό. Πάντα υπήρχε, αλλά πλέον έχει γυμνωθεί από το φυσιολογικό του μέτρο, αφήνοντας έναν στεγνό ρεαλισμό που συνδέεται άμεσα με… τραπεζικούς λογαριασμούς. Τα βαθύτερα συναισθήματα και οι ψυχικές/πνευματικές προτεραιότητες του απέναντι, είναι τα τελευταία στην λίστα. Τραγική ειρωνεία αν διαλογιστείς ότι αυτά τα στοιχεία τελικά θα διαμορφώσουν στον μεγαλύτερο βαθμό την ευτυχία σου. Πόσο κοντόφθαλμη είναι η λογική που αξιολογεί περισσότερο τη σιγουριά από την αγάπη, την κατανόηση, την εμπιστοσύνη και την επικοινωνία;

Μέσα στην κυκλοθυμία μας όλοι διακρίνουμε αυτές τις ανησυχίες. Δεν έχουμε όμως συχνά το θάρρος να επανεξετάσουμε τις προτεραιότητες ως προς τις επιλογές μας. Οραματιζόμαστε ότι «εμείς» θα καταφέρουμε να αποκτήσουμε όλο το πακέτο. Πόσος εγωισμός!

Είναι αναπόφευκτο να (μην) καταλήξει κανείς στις παραπάνω ή σε παρόμοιες διαπιστώσεις αν απλά ξοδέψει λίγο χρόνο για να παρατηρήσει το σύνολο γύρω του.

Ίσως λοιπόν πρέπει να σκεφτούμε τις επιλογές μας με άλλη διάθεση, να μειώσουμε τον μακρύ κατάλογο των κριτηρίων μας και να επαναξιολογήσουμε την ιεραρχία του καθενός. Επιθυμία μας δηλαδή θα πρέπει να είναι να μπορούμε να αποκτήσουμε ουσιαστική ελευθερία στην όποια απόφαση πάρουμε και να σπάσουμε τους δεσμούς της «λογικής» που ύπουλα μας εμφυτεύτηκαν από την κοινωνία που ζούμε. Και ας μην ξεχάσουμε και κάτι ακόμα: το προαίσθημα και το ένστικτό μας. Αν και δεν έχουν κάποια λογική επιχειρηματολογία, είναι απαραίτητο να τα αφήσουμε να μιλήσουν και να μας πουν την γνώμη τους.

Μοναχικότητα, γάμος, συμβίωση, επιλογή συντρόφου, όλοι οι δρόμοι είναι εκ πρώτης όψεως δύσκολοι. Έτσι κι αλλιώς όμως ο μοναδικός τρόπος να μετρήσεις την αξία σε οτιδήποτε απέκτησες, βίωσες ή αισθάνθηκες είναι το να μετρήσεις πόσο προσπάθησες γι’ αυτό.