Εκείνοι που αρνήθηκαν τη “δόξα”

Στις 18 Νοεμβρίου του 1926 ο Ιρλανδός συγγραφέας Τζορτζ Μπέρναρντ Σο αρνείται να παραλάβει τα χρήματα από το Νόμπελ Λογοτεχνίας, με το οποίο είχε τιμηθεί έναν περίπου χρόνο νωρίτερα. Έχουν υπάρξει αρκετοί ακόμη που δεν δέχτηκαν το κορυφαίο βραβείο, ο καθένας για τους δικούς του λόγους.

Μη έχοντας ανάγκη τα χρήματα, τα δώρισε για μια αγγλική έκδοση του έργου του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, λέγοντας πως: “Μπορώ να συγχωρήσω τον Άλφρεντ Νομπέλ για την εφεύρεση του δυναμίτη αλλά μόνο ένα ανθρώπινο τέρας θα μπορούσε να εφεύρει τα Βραβεία Νόμπελ”!

Κι αν οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η ύψιστη, κατά πολλούς, διάκριση στον κόσμο, είναι τα βραβεία που αποδίδονται κάθε χρόνο στη μνήμη του ιδρυτή τους, Άλφρεντ Νόμπελ, για κάποιους τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Μπορεί ο Μπέρναρντ Σο να μη δέχτηκε το χρηματικό ποσό που συνοδεύει την παγκόσμια αυτή αναγνώριση και επιβράβευση, ωστόσο στην ιστορία των Νόμπελ έχουν υπάρξει άνθρωποι που δεν αποδέχτηκαν το βραβείο για δικούς τους λόγους ο καθένας.

“Θα δέσμευε την ελευθερία μου”

Εκ πεποιθήσεως αντίθετος με κάθε είδους ανταμοιβή και κάθε βράβευση απ’ όπου κι αν προέρχεται, καθώς αυτή γεννά δεσμεύσεις για τον βραβευόμενο, ο γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας Ζαν Πωλ Σαρτρ αρνήθηκε την παραλαβή του Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1964. Είχε προηγηθεί η άρνηση της παρασημοφόρησης από τo γαλλικό Τάγμα της τιμής (Légion d’ honneur- 1945) και η απόρριψη έδρας στο Κολλέγιο Γαλλίας (Collège de France).

Η άρνηση αυτή έγινε μέσω δημόσιας δήλωσής του στην οποία ανέφερε: “Όσον αφορά τη μεγαλύτερη διάκριση, το Νόμπελ, έπρεπε να την αρνηθώ, όπως αρνήθηκα κάθε άλλη. Ο συγγραφέας δεν πρέπει να γράφει σύμφωνα με κάποιο ίδρυμα ή θεσμό που τον προστατεύει, μα σύμφωνα με τα δικά του πιστεύω”.

* Διαβάστε ολόκληρο το αφιέρωμα στο 3pointmagazine.gr.