Εκλογές: Το εθνικό μας σπορ

Ονειρεύομαι μια χώρα όπου την ημέρα που εκλέγεται μια νέα κυβέρνηση ξέρω ποιο μήνα και ποια χρονιά θα γίνουν οι επόμενες εθνικές εκλογές. Μια χώρα όπου όταν εγγράφομαι στο πανεπιστήμιο, γνωρίζω τις ακριβείς ημερομηνίες των εξετάσεων στο τέλος του εξαμήνου. Μια χώρα όπου όταν υπολογίζω το ετήσιο εισόδημα μου, ξέρω πόσο θα φορολογηθεί στη λήξη του έτους. Μια χώρα όπου ανάλογα με τα χρόνια εργασίας μου και τις εισφορές μου, μπορώ να έχω μια εκτίμηση της σύνταξής μου. Επειδή είναι όνειρο, κάνω ό,τι θέλω. Στην πραγματικότητα όμως δεν ισχύει τίποτα από όλα αυτά.

Με αφορμή την πρόσφατη, ατελείωτη εκλογολογία, φαίνεται και πάλι αξιοπερίεργο γιατί κάτι τόσο βασικό, όπως είναι η ημερομηνία των εθνικών εκλογών, δεν χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και μπορεί να αμφισβητηθεί τόσο εύκολα. Ας δούμε τα ιστορικά γεγονότα. Αν στην περίοδο της μεταπολίτευσης έως σήμερα (Νοέμβριος 1974 – Δεκέμβριος 2013), διάστημα δηλαδή διάρκειας 39 χρόνων,  γίνονταν οι εκλογές όπως προβλέπεται, δηλαδή κάθε τέσσερα χρόνια, θα έπρεπε να έχουν διεξαχθεί συνολικά εννέα εθνικές εκλογές. Όμως έχουν καταγραφεί συνολικά δεκατέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις. Ένα άλλο αξιοπρόσεκτο σημείο αυτής της πτυχής της πολιτικής μας κληρονομίας είναι ότι μόνο τρεις φορές η κυβέρνηση ολοκλήρωσε ολόκληρη τετραετία. Πρώτη η ΝΔ το Νοέμβριο του 1977 με Οκτώβριο 1981 επί Κωνσταντίνου Καραμανλή και τις δύο άλλες το ΠΑΣΟΚ. Την πρώτη επί Ανδρέα Παπανδρέου την περίοδο από 2 Ιουνίου 1985 έως 18 Ιουνίου 1989 και τη δεύτερη επί Κώστα Σημίτη την περίοδο από 9 Απριλίου 2000 έως 7 Μαρτίου 2004.

Αν το σκεφτούμε, οι συνεχιζόμενες, ιστορικά, πρόωρες εθνικές εκλογές, είναι μελανό γεγονός για μια χώρα. Η σημαντικότητα δεν έγκειται τόσο στο ότι θα γίνουν νωρίτερα οι εκλογές. Το πρόβλημα είναι ότι καθ’ όλη την διάρκεια μιας διακυβέρνησης, η πιθανότητα να γίνουν εκλογές ανά πάσα στιγμή είναι αυξημένη. Όταν η κυβέρνηση δεν είναι σταθερή λόγω αυτής της αυξημένης πιθανότητας, τότε ένας παράγοντας προστίθεται στο να μην χαρακτηρίζεται και η χώρα από σταθερότητα. Το γεγονός ότι «στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα» δεν σημαίνει ότι κάθε λίγο και λιγάκι θα κάνουμε εκλογές και θα μεταχειριζόμαστε τους θεσμούς και το Σύνταγμα σαν να είναι τραπουλόχαρτα σε μια παρτίδα όπου ανάλογα με το φύλλο του αντιπάλου τραβάμε και εμείς ο,τι μας συμφέρει εκείνη την ώρα.

Εξίσου σημαντικό είναι για την εκάστοτε κυβέρνηση να γνωρίζει τον χρονικό ορίζοντα που θα εφαρμόσει το πρόγραμμα της. Πώς είναι δυνατόν να κάνει προγραμματισμό αν δεν γνωρίζει τον χρόνο που θα κυβερνήσει; Δεν έχουμε που δεν έχουμε μια υπερκομματική σύμπλευση σε βασικούς τομείς της χώρας ώστε να εφαρμόζονται στρατηγικοί σχεδιασμοί με πιθανό ορίζοντα δεκαετίας και περισσότερο. Ας αποκτήσουμε τουλάχιστον μια σταθερότητα στις εθνικές εκλογές.

Το κοινό καλό απαιτεί ανάπτυξη. Η ανάπτυξη απαιτεί ένα κατάλληλο περιβάλλον για να μπορέσει να επιτευχθεί. Βασικό χαρακτηριστικό του περιβάλλοντος αυτού είναι η πολιτική σταθερότητα. Δεν υπάρχει σοβαρή ιδιωτική επένδυση που να μην δίνει μεγάλη σημασία σε αυτό το χαρακτηριστικό μιας χώρας. Πολιτική σταθερότητα δεν σημάνει μόνο το δημοκρατικό πολίτευμα. Πολιτική σταθερότητα σημαίνει μια σταθερή νομολογία, φορολογία, νομικό πλαίσιο, εξωτερική πολιτική, στρατηγικός σχεδιασμός στους βασικούς εθνικούς τομείς όπως π.χ. η παιδεία, ο τουρισμός, η γεωργία, η ναυτιλία κτλ. Δεν  είναι δυνατόν η κάθε νέα κυβέρνηση που αναλαμβάνει την εξουσία ή ο κάθε νέος υπουργός να αλλάζει ανάλογα με τις προσωπικές απόψεις ή έστω κομματικές κατευθύνσεις τους δομικούς σχεδιασμούς της χώρας (εάν υπάρχουν). Αύτη η φορολογική πολιτική που αλλάζει σχεδόν κάθε χρόνο τείνει να γίνει τραγελαφική. Πρόκειται για άλλο ένα σμαράγδι στο στέμμα της αποτυχίας όλων των κυβερνήσεων να χαράξουν μια κοινή πορεία σε βασικότατα θέματα.

Η κοινή βούληση όλων των κομμάτων για χρονική συνέπεια στις εθνικές εκλογές θα έπρεπε να είναι δεδομένη και μόνο σε ακραίες και έκτακτες συνθήκες να αμφισβητείται. Σίγουρα υπάρχουν πολλοί λόγοι για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Στη θεωρία όμως θα πρέπει να είναι όλοι έκτακτοι.

Το όποιο εκλογικό σύστημα είναι ένας σημαντικός παράγοντας στο κατά πόσο οι κυβερνήσεις είναι σταθερές και βιώσιμες. Το ίδιο σημαντικός λόγος είναι και η ικανότητα των πολιτικών μας να συνεργάζονται και να συνεννοούνται για το κοινώς αποδεκτό καλό. Εξίσου σημαντικό είναι τα προεκλογικά προγράμματα των κομμάτων να διακατέχονται από ρεαλισμό και να μην εκπλήσσουν τον ψηφοφόρο αρνητικά. Επίσης, τα μέσα δημόσιας πληροφόρησης δεν θα πρέπει να εκστασιάζονται στο άκουσμα της όποιας φήμης περί πρόωρης προσφυγής στις κάλπες.

Η δικαιολογία-καραμέλα είναι ότι «Οι πολίτες θέλουν εκλογές» ή ότι «Ο κόσμος υποφέρει και θέλει αλλαγή».  Δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα να είναι λογικώς αποδεκτό αυτό το επιχείρημα, αν τα τελευταία 39 χρόνια είχε αποδειχτεί αληθινό. Δηλαδή πώς γίνεται κάθε πρόωρες εκλογές να χρησιμοποιείται το ίδιο επιχείρημα, να έρχεται μια νέα κυβέρνηση και να μην υπάρχει κάποια ουσιαστική αλλαγή; Σίγουρα ο κόσμος υποφέρει, ειδικά στις σημερινές απαράδεκτες συνθήκες, αλλά πολύ αμφισβητείται εάν οι γενικότερα πρόωρες εκλογές είναι αυτό που χρειάζεται ή η διόρθωση της αδικίας σε τόσους πολλούς τομείς.

Γι’ αυτό αγαπητοί μας πολιτικοί -και οι μεν και οι δε-, μην υποτιμάτε άλλο τη νοημοσύνη μας. Στρωθείτε στη δουλειά και αφήστε τις εκλογές για τον προγραμματισμένο τους χρόνο.