Με βαριά καρδιά

Βλέπω τις φωτογραφίες από την παρουσίαση του νέου κόμματος του Γιώργου Παπανδρέου. Πολίτες σπρώχνονται για να πλησιάσουν το βήμα, φωνάζουν και απλώνουν τα χέρια για ένα άγγιγμα του πρώην πρωθυπουργού. Δεν (μπορεί να) είναι όλοι βαλτοί – στα πρόσωπα πολλών διαγράφεται μια ειλικρινής ελπίδα, μια προσδοκία για κάτι καλύτερο, νέο, διαφορετικό. Σκέφτονται άραγε το «Λεφτά υπάρχουν»; Πιθανόν. Αλλά μπορεί και να το πιστεύουν ακόμη.

Διαβάζω τοποθετήσεις νέων, σκεπτόμενων ανθρώπων υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Κι εκεί ελπίδα – όχι, όχι μόνο ελπίδα, αλλά μια βαθιά πίστη ότι έρχεται η πραγματική αλλαγή, ότι η χώρα θα βαδίσει επιτέλους στο δρόμο της γνήσιας δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ανησυχούν καθόλου ακούγοντας τη μία αναλύσεις για «ρεαλιστικές στροφές» και την άλλη παλαβές τοποθετήσεις που φτάνουν μέχρι τη δέσμευση καταθέσεων; Ίσως. Αλλά η πίστη τους στην αλλαγή είναι ακλόνητη.

Ακούω εμβρόντητος, από την άλλη, διάφορους κατ’ όνομα (ή πρώην;) κεντροαριστερούς και φιλελεύθερους να δηλώνουν ευθαρσώς ότι θα ψηφίσουν Σαμαρά «για να σωθεί η χώρα». Δεν το κρύβουν, δεν ντρέπονται. Κάποιοι φτάνουν να υπερασπίζονται την ψήφο στη Νέα Δημοκρατία με περισσότερη θέρμη κι από τον Άδωνι. Ξεχνούν τον Μπαλτάκο, ξεχνούν το πισωγύρισμα στο νόμο για την ιθαγένεια, ξεχνούν τις καταδίκες της Ελλάδας για τη μη θέσπιση συμφώνου συμβίωσης για όλους, ξεχνούν, με άλλα λόγια, ότι έχουμε την πιο συντηρητική κυβέρνηση της μεταπολίτευσης; Μάλλον όχι, δεν έχουν τόσο ασθενή μνήμη. Αλλά θυσιάζουν τα πάντα μπροστά στον φόβο τους για την «καταστροφή».

Είναι, βέβαια, κι αυτοί που βούτηξαν πρόθυμα στα νερά του «Ποταμιού», εντυπωσιασμένοι από το μεταρρυθμιστικό λόγο κι από τη φρεσκάδα της «πολιτικής χωρίς κομματικό παρελθόν». Λίγους μήνες μετά, στα ίδια νερά κολυμπούν δεινόσαυροι της μεταπολίτευσης, ενώ απλά στελέχη και εθελοντές αποχωρούν καθημερινά, καταγγέλλοντας τη μη τήρηση των καταστατικών διαδικασιών και την παντελή έλλειψη εσωκομματικής δημοκρατίας. Πόση φρεσκάδα βλέπουν πλέον οι χειροκροτητές του Σταύρου Θεοδωράκη; Πιθανότατα, ελάχιστη. Αλλά σκέφτονται ότι, επιτέλους, κάποιος έφτιαξε τον πολυπόθητο «τρίτο πόλο» – κι όλα τα άλλα είναι λεπτομέρειες.

Όταν πια φτάνω στους φανατικούς υπερασπιστές του ΠΑΣΟΚ και του Ευάγγελου Βενιζέλου, δεν έχω λόγια. Πιστεύουν ειλικρινά ότι «το ΠΑΣΟΚ σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος για τη σωτηρία της χώρας»; Και τους αρκεί αυτό για να υποστηρίζουν τη συνέχιση της συγκυβέρνησης με τη βαθιά «λαϊκή» δεξιά της σημερινής ΝΔ; Τίποτα δεν αποκλείεται.

Τους ζηλεύω όλους αυτούς, που είναι τόσο βέβαιοι για την ψήφο τους, που τίποτα δεν φαίνεται να τους γεννά αμφιβολίες, που θέλουν να πείσουν κι άλλους για τη «σωστή» επιλογή. Δεν έχουν να σκεφτούν πολλά ενόψει των εκλογών, παρότι πιθανότατα θα είναι οι πιο κρίσιμες της σύγχρονης ιστορίας. Αλλά θα αισθανόμουν καλύτερα αν, δίπλα στις γεμάτες αυτοπεποίθηση κι ελπίδα δηλώσεις πρόθεσης ψήφου, έβλεπα συχνότερα ένα «…με βαριά καρδιά».