Παίζοντας με τα νούμερα (και με τα νεύρα μας)

Οι μεν προσπαθούν να πείσουν ότι «σάρωσαν», οι δε ότι «δεν έχασαν». Ας λένε ό,τι θέλουν, αλλά χωρίς να χρησιμοποιούν άσχετα νούμερα παίζοντας με τα νεύρα μας.

Ας ξεκαθαρίσουμε κατ’ αρχάς το αυτονόητο: ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε. Χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις. Με διαφορά που αγγίζει το 4% μπορούμε να μιλάμε μόνο για ξεκάθαρη νίκη.

Από εκεί και πέρα αρχίζουν οι ερμηνείες του εκλογικού αποτελέσματος κατά το δοκούν. Είναι φυσικό η αξιωματική αντιπολίτευση να προσπαθεί να μεγιστοποιήσει τις εντυπώσεις και η κυβέρνηση να τις διασκεδάσει.

Αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω είναι το παιχνίδι με τους αριθμούς. Σήμερα, ας πούμε, κυκλοφορεί ευρέως στα social media η παρακάτω εικόνα από το Jo Di Graphics:

Κάποιος, μάλιστα, έφτασε να ποστάρει ότι «τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζουν αύξηση της τάξεως του 650%» (!), επειδή το 26,6% της χθεσινής κάλπης είναι 6,5 φορές μεγαλύτερο από το 4,1% που είχε λάβει το κόμμα του κ. Τσίπρα… στις Ευρωεκλογές του 2009.

Ναι, τυπικά δεν μπορούμε να συγκρίνουμε ανόμοιες κάλπες: τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών πρέπει να συγκρίνονται με αυτά των προηγούμενων ευρωεκλογών. Στην πράξη όμως, δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας: η Ελλάδα του 2014 δεν έχει καμία σχέση με την Ελλάδα του 2009. Οι κοσμογονικές αλλαγές που μεσολάβησαν ήταν αυτές ακριβώς που -μεταξύ άλλων- μετέτρεψαν τον ΣΥΡΙΖΑ από κόμμα του 4% σε απόλυτο πρωταγωνιστή.

Το μόνο που καταφέρνουν όσοι χρησιμοποιούν τέτοιου είδους «συγκριτικές αναλύσεις» είναι να πείσουν ότι το χθεσινό αποτέλεσμα δεν τους ικανοποιεί. Αλλιώς, αντί να προσπαθούν να δημιουργήσουν εντυπώσεις με βάση άσχετα – πλέον – δεδομένα θα ένιωθαν άνετα να κάνουν (και) τη σύγκριση με τις εθνικές εκλογές του 2012. Αυτή η σύγκριση, όμως, αποκαλύπτει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε μικρότερο ποσοστό (26,6% έναντι 26,9%) αλλά και περίπου 150.000 λιγότερες ψήφους.

Αυτονόητα, και τα δύο είναι λάθος. Η πρώτη τακτική υιοθετείται από φανατικούς «συριζαίους» που θέλουν σώνει και ντε να μας πείσουν ότι το αποτέλεσμα ήταν «σαρωτικό» – δεν ήταν. Η δεύτερη ακολουθείται από τους εκπροσώπους της κυβέρνησης που λίγο-πολύ ισχυρίζονται ότι «δεν έχασαν» – έχασαν καθαρά.

Ματαιοπονούν αμφότεροι. Ας ερμηνεύουν το αποτέλεσμα όπως θέλουν, αλλά ας μην παίζουν με τους αριθμούς, την ευφυΐα και τα νεύρα μας.

ΥΓ. Μιας και μιλάμε για νούμερα και ερμηνείες, υπάρχει μόνο ένας αριθμός που δεν μεταφράζεται με πολλούς τρόπους: η Χρυσή Αυγή ξεπέρασε το μισό εκατομμύριο ψήφους και δυστυχώς μόνο αυτή μπορεί να περηφανεύεται ότι «σάρωσε» – έναντι όλων των άλλων και της Δημοκρατίας συνολικά.