Τα επικίνδυνα πυροτεχνήματα

Καθώς ξεκινάει η πραγματική διαπραγμάτευση, ήρθε η ώρα να σταματήσουν τα επικίνδυνα επικοινωνιακά πυροτεχνήματα της κυβέρνησης.

Είναι οι «θεσμοί» απλώς το νέο όνομα της τρόικας; Έχει επιτευχθεί πράγματι επέκταση της δανειακής σύμβασης «χωρίς τις μνημονιακές δεσμεύσεις που τη συνόδευαν μέχρι τώρα»; Διαθέτει όντως η ελληνική κυβέρνηση μεγαλύτερα περιθώρια ελιγμών στις διαπραγματεύσεις από ό,τι στο παρελθόν; Αυτά τα ερωτήματα είναι που κυριαρχούν εδώ και εβδομάδες σε όλες τις συζητήσεις: από το διαδικτυακό καφενείο του Facebook μέχρι και τα πάνελ των κυρίαρχων εγχώριων ΜΜΕ.

Με λίγα λόγια, συζητάμε ακόμη εάν έχει γίνει η περίφημη «κωλοτούμπα» του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ η απάντηση είναι γνωστή. Κανείς πλέον δεν αμφισβητεί ότι η χώρα έχει ανάγκη την τελευταία δόση των 7,2 δις του Μνημονίου για να μην χρεοκοπήσει. Κανείς δεν αμφισβητεί, επίσης, ότι για να εκταμιευθεί έστω ένα μέρος αυτής της δόσης, πρέπει να υπάρξει αξιολόγηση από τους τρεις θεσμούς των δανειστών καθώς και η έγκριση των εταίρων της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Κανείς δεν αμφισβητεί, τέλος, ότι το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να εφαρμοστεί, στην καλύτερη περίπτωση, «όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες».

Οι αλήθειες αυτές, όμως, είναι δύσκολο να «πλασαριστούν» σε έναν λαό που πίστεψε σε μία πραγματική αλλαγή πολιτικής. Γι’ αυτό και μέχρι σήμερα η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε ξεκινήσει καμία διαπραγμάτευση επί της ουσίας- ή μάλλον, διαπραγματευόταν αποκλειστικά στο επικοινωνιακό επίπεδο. Οι «σκληρές μάχες» που έδωσε η ελληνική κυβέρνηση έως τώρα αφορούσαν στη μετονομασία της τρόικας, στην ακριβή διατύπωση για την «ολοκλήρωση του παρόντος προγράμματος» (δηλαδή, του Μνημονίου), και στον τόπο διεξαγωγής των συζητήσεων μεταξύ των τεχνικών κλιμακίων.

Σχεδόν κανείς στην Ευρώπη δεν καταλαβαίνει γιατί χάθηκε τόσος πολύτιμος χρόνος σε αυτά τα ζητήματα, που για τους εταίρους θεωρούνται διαδικαστικά. Κάποιοι λίγοι αρχικά έδειξαν κατανόηση για την ανάγκη της κυβέρνησης να «πουλήσει» επικοινωνιακά τη νέα πραγματικότητα στο εγχώριο ακροατήριό της- αλλά η υπομονή τους εξαντλήθηκε.

Σημαντικότερο, ωστόσο, του εκνευρισμού που δημιουργήθηκε στο εξωτερικό, είναι ο χρόνος που χάθηκε. Τα περιθώρια ήταν εξ αρχής στενά – τώρα είναι ασφυκτικά. Κι όμως: τη στιγμή που -επιτέλους- ξεκινούν οι πραγματικές διαπραγματεύσεις (δηλαδή οι συνομιλίες των τεχνικών κλιμακίων επί συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων), η κυβέρνηση επιλέγει να ανακινήσει το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων, επιδεινώνοντας το ήδη κακό κλίμα στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες.

Αν συνεχιστεί αυτή η τακτική, για κάθε μικρό βήμα προόδου στις διαπραγματεύσεις θα εκτοξεύεται και ένα νέο επικοινωνιακό πυροτέχνημα, ώστε να συγκαλύπτεται… η πρόοδος. Αυτού του είδους τα πυροτεχνήματα μπορεί να στοχεύουν στα αυτιά των ανυπόμονων οπαδών του πάλαι ποτέ «αντιμνημονίου», αλλά κινδυνεύουν να δυναμιτίσουν την ουσιαστική διαπραγμάτευση. «Με απρόβλεπτες συνέπειες», θα πρόσθετε κάποιος, αν δεν γνωρίζαμε όλοι τις τραγικές συνέπειες που θα είχε ένα αδιέξοδο στις συνομιλίες με τους δανειστές.