Όλα όσα θα θέλατε να μάθετε για τους πολιτικούς, αλλά δεν τολμούν να σας πουν

Σε κάποιες στιγμές στη ζωή μας βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια αλήθεια που και οι δυο πλευρές γνωρίζουν αλλά κανένας δεν θέλει να την παραδεχτεί. Συνειδητά και οι δυο εκάστοτε πλευρές επιλέγουν αυτή την στάση. Στην πολιτική, σε αντίθεση με την ζωή, η υποκρισία αυτή φαίνεται να είναι μια μόνιμη κατάσταση.

Όταν το 1969 ο David R. Reuben εξέδωσε το βιβλίο του με τίτλο “Everything You Always Wanted to Know About Sex: But Were Afraid to Ask”, δεν περίμενε σε καμία περίπτωση να δημιουργήσει ένα από τα πιο δημοφιλή βιβλία για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα όλων των εποχών, πουλώντας 30 εκατομμύρια αντίτυπα σε πάνω από πενήντα χώρες. Πέρα από το χιουμοριστικό τρόπο προσέγγισης σημαντικών θεμάτων γύρω από την σεξουαλικότητα, το μυστικό στην επιτυχία του ήταν ότι απλά μίλησε ανοιχτά για θέματα που όλοι γνώριζαν και τους απασχολούσαν, αλλά κανείς δεν τολμούσε να τα συζητήσει ανοιχτά. Έτσι και οι πολιτικοί μας, αν κατάφερναν να μιλήσουν ανοιχτά για τα θέματα που απασχολούν την κοινωνία και για τα οποία όλοι γνωρίζουμε την αλήθεια, ίσως να κέρδιζαν πολλά περισσότερα.

Η επαναλαμβανόμενη παρωδία της ελληνικής πολιτικής σκηνής συνεχίζεται ακάθεκτη. Από την μια πλευρά έχουμε την κυβερνητική πλειοψηφία η οποία θέλει να παρατείνει την διακυβέρνηση της. Υποστηρίζει δημοσίως ότι η σταθερότητα είναι για το κοινό καλό. Σωστό, αλλά ο πυρήνας της σκέψης αυτής είναι ότι έως το τέλος της θητείας της θα καταφέρει να βγει από την μνημονική σύμβαση και θα ψηφίσει τα πρώτα φιλολαϊκά μέτρα ευελπιστώντας έτσι στην ανάκαμψη των εκλογικών της ποσοστών. Από την άλλη έχουμε την αξιωματική αντιπολίτευση η οποία υποστηρίζει ότι δεν αντέχει άλλο ο λαός και πρέπει να υπάρξει αλλαγή πολιτικής. Σωστό, αλλά ο δικός της πυρήνας είναι ότι έχει αντιληφθεί ότι αν δεν γίνουν οι εκλογές νωρίτερα δεν θα είναι αυτή που θα πάρει το λάβαρο της απελευθέρωσης από την τρόικα, έναν αυτοσκοπό πάνω στον οποίο έχει στηριχτεί εκλογικά. Στην θεατρική σκηνή όπου εξελίσσεται η παρωδία συμμετέχουν και μικρότερα κόμματα, τα οποία εξασκούνται αδιάκοπα σε ασκήσεις ισορροπίας με την ελπίδα να συμμετέχουν σε μια νέα κυβέρνηση. Όλοι γνωρίζουμε τις αλήθειες αυτές αλλά πουθενά δεν αναδύονται. Αντίθετα είμαστε αναγκασμένοι να ακούμε καθημερινά από τους πολιτικούς μας, τα μεταμφιεσμένα λόγια, αυτά τα λόγια που στερούνται θάρρους και ειλικρίνειας.

Διψασμένος για λίγη ειλικρίνεια ζήτησα από τον πολιτικό της φαντασίας μου, που αντιπροσωπεύει τον μέσο όρο της πλειοψηφίας και όχι της εξαίρεσης, να μου απαντήσει τις παρακάτω ερωτήσεις:

– Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο μεγαλύτερος εχθρός των πολιτικών;

– Η κοινή λογική. Δυστυχώς η «κοινή λογική» δεν αντιπροσωπεύει πάντα την πλειοψηφία των ψήφων ή τα συμφέροντα συγκεκριμένων ψηφοφόρων που με απασχολούν ή το κοινό αίσθημα σε μια συγκεκριμένη χρονική συγκυρία. Έτσι πολύ συχνά επιλέγω να επιχειρηματολογήσω εναντίον της κοινής λογικής, ακόμα και αν το αντιλαμβάνομαι.

– Θεωρούν οι πολιτικοί ότι οι ψηφοφόροι είναι «ηλίθιοι»;

– Ναι. Ένα μέρος από αυτούς τουλάχιστον είναι σίγουρα. Αλλιώς πώς θα μπορούσαμε να λένε εμφανέστατα ψέματα τα οποία δεν μπορούμε ούτε να υλοποιήσουμε, ούτε να στηρίξουμε με λογικά επιχειρήματα.

Πολλές φορές δεν μας αφορούν αυτοί που αντιλαμβάνονται τις απύθμενες βλακείες που εκτοξεύουμε. Μας απασχολούν αυτοί που θα μας πιστέψουν γιατί απλά θέλουν να μας πιστέψουν.

Είναι ανθρώπινο χαρακτηριστικό να πιστεύουμε αυτό που θέλουμε και όχι την πρόδηλη αλήθεια. Το ξέρουμε αυτό πολύ καλά εμείς οι πολιτικοί. Ας πούμε για την ανεργία. Λογικά, με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες δεν πέφτει πάνω από 1,5% το χρόνο. Αν στο πω αυτό δεν θα χαρείς, συνειδητοποιώντας ότι θέλουμε καμιά 10ετια για να πέσει η ανεργία. Σου λέω ένα γενικό ότι εγώ μπορώ να ρίξω την ανεργία και εσύ ελπίζεις να τα καταφέρω.

– Λέτε συνειδητά ψέματα;

– Ναι. Φυσικά και το κάνουμε συνειδητά. Ο λόγος που μπορούμε όμως να το κάνουμε τόσο πειστικά είναι γιατί σύμφωνα με τον δικό μας κώδικα ηθικής «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Οπότε δεν έχουμε κανένα απολύτως πρόβλημα να πούμε ψέματα όταν πιστεύουμε ότι αυτό θα εξυπηρετήσει ένα καλό απώτερο σκοπό, στην δική μας αντίληψη πάντα. Να, τώρα για παράδειγμα, κάποιοι από εμάς πιστεύουν ότι είναι προς το καλό των διαπραγματεύσεων να λένε ότι είναι αποφασισμένοι να βγούνε από την ευρωζώνη αν δεν πάρουν αυτά που θέλουν ή ότι θα κουρέψουν τα δάνεια αν δεν συμφωνήσουν οι δανειστές μαζί τους και άλλες τέτοιες μπούρδες. Τίποτα από αυτά δεν πρόκειται να κάνουν, εννοείται, αλλά είναι μια τακτική που υποτίθεται θα τους δώσει καλύτερη διαπραγματευτική θέση και παράλληλα κερδίζουν και ψήφους από πολίτες που έχουν αγανακτήσει με τους δανειστές. Είναι ένα ψέμα αλλά για το κοινό καλό σύμφωνα με τον τρόπο σκέψη τους. Βλέπεις; Κανένας λόγος για τύψεις.

– Κουράζονται οι πολιτικοί από την δουλειά που κάνουν;

– Ναι. Αν και μπορεί να καθόμαστε πίσω από ένα γραφείο με συμβούλους και γραμματείς να τα κάνουν όλα, με βοηθούς για τις προσωπικές μας δουλείες, με προσωπικό οδηγό κτλ., η αλήθεια είναι ότι κουραζόμαστε. Έχουμε ευθύνες, βρισκόμαστε σε μια συνεχή ανησυχία και δεν έχουμε φυσιολογικά ωράρια. Η προσωπική μας ζωή μπορεί ανά πάσα στιγμή να καθορίσει την μελλοντική μας καριέρα, αυτά που λέμε στο τηλέφωνο, γράφουμε, συζητάμε σε ιδιωτικές επαφές, τα πάντα είναι μια εν δυνάμει απειλή. Η συνεχής αυτή εγρήγορση και η συνειδητοποίηση καμία φορά ότι οι αποφάσεις μας επηρέασαν αρνητικά τις ζωές κάποιων ανθρώπων μας καταβάλλουν ψυχολογικά αργά ή γρήγορα. Δεν σκάβουμε, αλλά κουραζόμαστε.

– Ποιος είναι ο πιο αγαπημένος σας ρόλος;

– Αυτός του «σωτήρα». Μας εξυψώνει στα ανώτερα στρώματα της καριερίστικης μας φαντασίωσης. Το κάλεσμά μας για να σώσουμε μια κατάσταση. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι μπορούμε να το κάνουμε και λιγουρευόμαστε το απόσταγμα της υστεροφημίας από μια τέτοια πράξη ως το απόλυτο επίτευγμα. Ζούμε για αυτό το δώρο. Η υστεροφημία είναι ο απόλυτος στόχος.

-Ποιος είναι ο ευκολότερος τρόπος να κερδίσεις ψήφους σε οποιοδήποτε θέμα;

-Εφαρμόζοντας την τακτική της «διαφωνίας» ή το «μυστικό της άρνησης» όπως μου αρέσει να το λέω. Είναι πολύ απλή η θεωρία. Απλά διαφωνείς με το εμφανές. Αν ρωτήσω τι χρώμα έχει ο ουρανός τότε σίγουρα η πλειοψηφία θα απαντήσει μπλε, γαλάζιο κτλ. Υπάρχει ένα μικρό ποσοστό που διαφωνεί. Δεν υπάρχει λογική στην αντίθεση στο χρώμα του ουρανού, εν τούτοις όμως αυτό το φαινόμενο είναι πραγματικό. Πάντα θα υπάρχουν αυτοί που θα διαφωνούν και ας είναι μια μειοψηφία. Έτσι αν εγώ απλά ταχτώ εναντίον του προφανούς, έχω αυτόματα υιοθετήσει ένα ορφανό κομμάτι των ψηφοφόρων. Μπορεί να μην είναι οι πολλοί, αλλά άμα ξεκινάς από το τίποτα, είναι αρκετοί για την αρχή σου. Μετά, προστίθενται αυτοί που έχουν τσαντιστεί με αυτόν που υποστηρίζει ότι ο ουρανός έχει αποχρώσεις του μπλε. Έτσι ρε παιδί μου, δεν τον γουστάρουν και υποστηρίζουν το αντίθετο. Έρχονται και αυτοί που επηρεάζονται από τις τάσεις γενικότερα. Ξέρεις, πάνε προς τα εκεί που «φυσάει» που λέμε. Τέλος, το κερασάκι είναι αυτοί που έχουν συμφέρον από εσένα. Αυτοί έρχονται στο τέλος γιατί θέλουν να πατάνε στα σίγουρα. Έτσι απλά, είναι σαν την χιονόμπαλα που όσο κατηφορίζει μεγαλώνει.

– Αν σε ψηφίσουν, μετά, τι χρώμα θα υποστηρίξεις ότι είναι ο ουρανός;

– Μπλε φυσικά! Για τρελό με πέρασες;

Είναι έτσι η φύση του πολιτικού που πάντα θα δημιουργεί εχθρούς και φίλους. Θα περιείχε όμως αφοπλιστική γοητεία για τους σκεπτόμενους και νέους ψηφοφόρους η επέλαση μια γενεάς πολικών με θάρρος, που να αρθρώνουν την αλήθεια και να ακολουθούν την κοινή λογική. Θα γίνει, όταν πρώτοι το κάνουμε εμείς οι πολίτες.