Ποια «σοβαρά πανεπιστήμια του εξωτερικού»;
Ποια ακριβώς είναι «όλα τα σοβαρά πανεπιστήμια του εξωτερικού» που ζητούν ταυτότητα για είσοδο στους χώρους τους; Αυτό είναι που πρέπει να μιμηθούμε;
Το 2001 άφησα για πρώτη φορά τη Θεσσαλονίκη για να ξενιτευτώ στο μακρινό και κρύο Marburg της Γερμανίας. Από το γκρίζο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, που διακοπτόταν μόνο από τις γαλάζιες, πράσινες και κόκκινες αφίσες των φοιτητικών παρατάξεων, βρέθηκα στο Philips-Universität, που για να λέμε την αλήθεια ήταν εξίσου γκρίζο, αλλά πνιγόταν στα δέντρα των λόφων της Έσσης.
Το Πανεπιστήμιο του Marburg είναι από τα παλαιότερα της Γερμανίας – ιδρύθηκε το 1527 από τον Φίλιππο Α’ της Έσσης. Φημίζεται, μεταξύ άλλων, για την Ιατρική του σχολή και έχει βραβευτεί για την εφαρμογή του προγράμματος Erasmus, στο οποίο συμμετείχα κι εγώ, για να περάσω μερικούς μήνες στη Γερμανία.
Όσο ήμουν στο Marburg, δεν μου ζητήθηκε ταυτότητα -φοιτητική ή αστυνομική- ούτε μία φορά για να μπω σε οποιοδήποτε χώρο του πανεπιστημίου. Στο Philips-Universität δεν έλειπαν ούτε οι φοιτητικές παρατάξεις – σοσιαλιστές, αριστεροί και άλλες ομάδες καλούσαν συχνά σε συνελεύσεις και διοργάνωναν διάφορες εκδηλώσεις.
Όταν, λοιπόν, ακούω ότι πρέπει να επιβληθεί το μέτρο της επίδειξης ταυτοτήτων για είσοδο στα ελληνικά πανεπιστήμια, ή ότι πρέπει να απαγορευτούν (!) οι φοιτητικές παρατάξεις «γιατί έτσι γίνεται σε όλα τα σοβαρά πανεπιστήμια του εξωτερικού», γελάω.
Βέβαια, οι αφίσες ήταν λιγότερες και οι καταλήψεις εξαιρετικά σπάνιες. Ο βανδαλισμός πανεπιστημιακής περιουσίας και οι τσαμπουκάδες σε καθηγητές ή συμφοιτητές θεωρούνταν αδιανόητες καταστάσεις. Η μόνη φορά που θυμάμαι να κλείνει το πανεπιστήμιο ήταν όταν σύσσωμος ο φοιτητικός σύλλογος κήρυξε αποχή από τα μαθήματα και διοργάνωσε μια τεράστια διαμαρτυρία, αντιδρώντας στην επιχειρούμενη επιβολή διδάκτρων (τα οποία, παρεμπιπτόντως, καταργήθηκαν οριστικά σε ολόκληρη τη Γερμανία πριν λίγες ημέρες).
Φταίει άραγε η περιβόητη «διαφορά κουλτούρας και νοοτροπίας» που υποτίθεται ότι μας χωρίζει από τους Γερμανούς; Ή μήπως το γερμανικό πανεπιστήμιο εμπνέει περισσότερο σεβασμό στους φοιτητές γιατί τους προσφέρει τα αυτονόητα;
Το βέβαιο είναι ότι βολεύει πολλούς η συζήτηση να περιστρέφεται αποκλειστικά γύρω από το πιασάρικο θέμα του «νόμου και της τάξης», λες και η ανώτατη εκπαίδευση θα αναβαθμιστεί αυτόματα αν περιοριστεί το άσυλο ή αν μπουν ιδιωτικές εταιρίες φύλαξης στα πανεπιστήμια. Διότι όταν εξαντληθεί αυτή η συζήτηση, θα πρέπει να μιλήσουμε για τα αρνητικά ρεκόρ της Ελλάδας στη χρηματοδότηση της έρευνας, για σχολές χωρίς κτίρια, για εργαστήρια χωρίς εξοπλισμό, για διδακτικά αντικείμενα χωρίς διδακτικό προσωπικό και άλλα τέτοια «ασήμαντα» ζητήματα, λυμένα από καιρό σε «όλα τα σοβαρά πανεπιστήμια του εξωτερικού».