Επετειακό

Τα μυρμήγκια πάντοτε με ενδιέφεραν. Από τότε που μικρός τα κυνηγούσα για να τα λιώσω, πατώντας καλά καλά και στρίβοντας τις παιδικές μου σόλες ημικυκλικά επάνω στα μικροσκοπικά, αρθρωτά τους σώματα, έως και σήμερα, που παρακολουθώ με ερασιτεχνικό (αλλά έντονο) ενδιαφέρον διάφορα ντοκιμαντέρ για τη ζωή τους.

Τώρα όμως η στάση μου απέναντί τους έχει αλλάξει. Σηκώνω προσεκτικά τις πατούσες μου, όταν τυχαίνει να περνώ δίπλα ή και πάνω από τις ατελείωτες αλυσίδες που σχηματίζουν, ιδίως κατά το τέλος του φθινοπώρου, όταν κουβαλούν ακούραστα τροφή στη φωλιά τους. Κάποιες φορές, ακόμη στέκομαι για λίγο και τα χαζεύω, θαυμάζοντας ξανά και ξανά αυτό που λέγεται «Επιβίωση». Και παίρνω κουράγιο, για τους δικούς μου αγώνες –όσο μικροί, αυτοί.

Στον πλανήτη έχουν καταγραφεί 21 οικογένειες και 283 κατηγορίες μυρμηγκιών, με τουλάχιστον 14.000 είδη, κι ας με συγχωρήσουν όσοι, περισσότερο ειδήμονες, εντοπίζουν τυχόν λάθη στην ορολογία μου… Συνεχώς καταχωρούνται νέα είδη, που ανακαλύπτονται στο τάδε δάσος ή την δείνα στέππα, σε κάθε μήκος και πλάτος της Γης. Θαυμαστές οι συνήθειες, οι μέθοδοι επιβίωσης και η αρχιτεκτονική της φωλιάς τους, που τα καθιστούν από τα περισσότερο αξιοθαύμαστα πλάσματα που έζησαν ποτέ. Εμένα όμως με συνάρπαζε και εξακολουθεί να με συγκινεί η επιμονή του ζώου αυτού να παραμείνει πεισματικά ευδιάκριτο ανάμεσα στα χιλιάδες (κυριολεκτικά!) δείγματα του δικού του είδους. Προσαρμοσμένο τέλεια στο εκάστοτε συγκεκριμένο περιβάλλον, κρατά με κάθε τρόπο ζωντανή τη γενιά του, πολύ συχνά παλεύοντας λυσσαλέα με τους συγγενείς του. Τα μυρμήγκια, ανέκαθεν λαμπροί εκπρόσωποι της βιοποικιλότητας, φαίνεται πως μισούν την ομογενοποίηση!

Μισή μόλις ώρα πριν, πάνω από το σπίτι ακούστηκε ηχηρός βόμβος μηχανών. Άφησα κατά μέρος τα γραπτά μου και, κοιτάζοντας από το παράθυρο, είδα μια μοίρα μαχητικών ελικοπτέρων να περνά σε σχηματισμό. Σκούρες βαθυπράσινες σιλουέτες, φάροι στην κοιλιά να αναβοσβήνουν ρυθμικά, τα πυροβόλα να εξέχουν από τους πυργίσκους. Οι λεπίδες έκοβαν τον αέρα ρυθμικά, οι μύτες των ατράκτων αδιόρατα γερμένες προς το έδαφος, σε μια στάση αρπακτικού, έτοιμου να εφορμήσει. Ήταν ένα σμήνος που είχε πάρει μέρος στην παρέλαση της 28^ης Οκτωβρίου. Άραγε επέστρεφαν στη βάση ή θέλησαν να θυμίσουν και στην υπόλοιπη πόλη την παρουσία τους; Άγνωστο.

Όμως εκείνη ακριβώς τη στιγμή δάκρυα μου ανέβηκαν στα μάτια και σήκωσα ελαφρά το χέρι να χαιρετήσω τα αόρατα πληρώματα, γιατί μπροστά μου ζωντάνεψε η θύμηση του πατέρα μου στα βουνά της Αλβανίας. Κι ο κρότος των σύγχρονων πολεμικών μηχανών μού έφερε στο νου τις διηγήσεις του, όταν ξαπλώναμε οι τρεις στο οικογενειακό κρεβάτι, δίπλα δίπλα μ’ αυτόν και τον μικρότερό μου αδελφό, και καρφώναμε ώρα πολλή το βλέμμα στο ταβάνι, εκεί όπου έπαιρναν σάρκα και οστά οι επιχειρήσεις, κι ακούγαμε από μακριά τον βρόντο των πυροβόλων. Στάθηκα σήμερα νοερά «προσοχή» μπροστά σ’ αυτούς τους πολεμιστές, άντρες και γυναίκες, γιατί αν έρθει η στιγμή και κάποιο εχθρικό υπο-είδος μυρμηγκιών εισβάλει στη φωλιά μας, αυτοί θα σταθούν μπροστά με αυτοθυσία, για να υπερασπιστούν με όση δύναμη διαθέτουν οι κεραίες, τα αρθρωτά πόδια και οι δαγκάνες τους, όλους εμάς τους υπόλοιπους εργάτες. Για να συνεχίσει να υπάρχει και το δικό μας είδος, στη μικρή μας φωλιά, μοναδική σε όλη την Υφήλιο εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια!